Qua hơn 5 năm triển khai, Đề án Phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (ƯDCNC) gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp cả tỉnh Long An đã đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ, cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân.
Thành tựu nổi bật
Theo Sở NN&PTNT Long An, từ năm 2017 đến nay, tình hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa diễn ra mạnh mẽ, có trên 23.318 ha đất lúa chuyển sang trồng thanh long, chanh, rau màu các loại, nuôi thủy sản... đem lại hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với tình hình, đặc điểm của địa phương, định hướng đúng theo quy hoạch của tỉnh và lợi thế từng vùng.
Vùng quy hoạch 2.000 ha thanh long công nghệ cao tại huyện Châu Thành. Ảnh: Minh Sáng.
Cụ thể: Diện tích thanh long hiện nay là 12.168 ha, lợi nhuận bình quân từ 100-300 triệu đồng/ha/năm, cao gấp 5-10 lần so với cây lúa; diện tích chanh 11.489 ha, lợi nhuận bình quân từ 75-150 triệu đồng/ha/năm, cao gấp 3-6 lần so với cây lúa. Diện tích trồng rau, màu các loại đến hết năm 2020 là 12.200 ha, lợi nhận bình quân từ 10-20 triệu đồng/1.000m2/năm.
Song song đó, Sở NN&PTNT đã tham mưu UBND tỉnh triển khai Chương trình Phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với Tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Qua 5 năm triển khai thực hiện đã đạt kết quả: Vùng lúa có 22.012 ha/KH 20.000 ha ứng dụng công nghệ cao; vùng thanh long có 2.082,05 ha/2.000 ha, vùng rau có 2.092,5 ha/2.000 ha. Vùng chăn nuôi bò thịt: hỗ trợ 181 con bò cái sinh sản, hỗ trợ cơ giới hóa 109 máy; hỗ trợ công tác gieo tinh nhân tạo với tổng số 7.190 con/KH 7.000 con bò được gieo tinh; số bò sinh ra có chất lượng cao bằng công nghệ giống đạt 113,8% so kế hoạch.
Sản xuất lúa công nghệ cao tại Long An. Ảnh: Trần Trung.
Toàn tỉnh đã xây dựng được 21 chuỗi cung cấp thực phẩm an toàn trên rau, thanh long, gạo, thịt gà, thịt heo. Đã có 1.537 ha lúa, rau, thanh long được chứng nhận VietGAP, GlobalGAP (sản lượng tương đương 45.736 tấn). Hình thành được 54 mã vùng trồng với diện tích 13.448 ha, có 132 cơ sở sơ chế đóng gói được cấp mã số cơ sở.
Ông Nguyễn Thanh Truyền - Giám đốc Sở NN&PTNT Long An cho rằng, qua các mô hình đã thực hiện, người dân dần thay đổi tập quán canh tác, có ý thức trong việc sử dụng phân hữu cơ, xây dựng hệ thống tưới tự động, thuốc trừ sâu sinh học, sử dụng nhà màng, nhà lưới, sản phẩm làm ra có chất lượng hơn, đáp ứng nhu cầu của thị trường. Nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp ƯDCNC đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế, từng bước hình thành các vùng sản xuất hàng hóa cho năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao.
Long An xác định nông nghiệp ƯDCNC được xem như là hướng đi đúng đắn trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, là xu thế tất yếu để nâng cao năng suất, sản lượng. Ảnh: Minh Sáng.
“Nông nghiệp ƯDCNC được xem như là hướng đi đúng đắn trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, là xu thế tất yếu để nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng cây trồng, vật nuôi, tạo ra những sản phẩm an toàn, chất lượng. Đây là điều kiện tiên quyết để phát triển sản xuất nông nghiệp, nhất là sản xuất trong thời đại khoa học – kỹ thuật tiên tiến đòi hỏi phải ứng dụng các công nghệ mới phục vụ sản xuất. Điều này giúp hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, góp phần cải thiện đời sống người dân và xây dựng nông thôn mới của tỉnh Long An”, Giám đốc Sở NN&PTNT Long An Nguyễn Thanh Truyền nhấn mạnh.
Vẫn còn khó khăn
Theo ông Phạm Văn Cảnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An, Đề án Phát triển nông nghiệp ƯDCNC gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp là chương trình mới, chưa có tiền lệ, Long An phải vừa thực hiện, vừa rút kinh nghiệm. Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện đề án, bên cạnh một số kết quả đạt được vẫn tồn tại một số khó khăn nhất định.
“Mặc dù các chỉ tiêu của đề án cơ bản đạt về mặt định lượng, có một số chỉ tiêu vượt so với kế hoạch đề ra (cây lúa đạt 111,6%; rau đạt 104,6%; thanh long đạt 104,1%) nhưng chất lượng bên trong chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là xây dựng các HTX điểm, HTX điển hình. Bên cạnh đó, đáng lưu ý là nhận thức về liên kết sản xuất của người dân vẫn chưa thật sự thay đổi, nhất là tư tưởng trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước, vào HTX để hưởng cơ chế, chính sách. Việc không tuân thủ quy trình sản xuất, uy tín trong thực hiện hợp đồng liên kết giữa doanh nghiệp và người dân vẫn còn xảy ra.
Thiếu vốn đang là vấn đề nan giải đối với bà con muốn chuyển đổi sang làm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Ảnh: Minh Sáng.
“Một số mô hình trình diễn sản xuất ƯDCNC bước đầu thực hiện hiệu quả nhưng khi nhân rộng lại gặp khó khăn về vốn đối ứng của người dân do thiếu vốn. Thiếu quỹ đất sạch để thu hút đầu tư của các doanh nghiệp làm đầu tàu dẫn dắt cho ngành nông nghiệp. Số doanh nghiệp nông nghiệp ƯDCNC còn ít và chưa có nhiều hoạt động nghiên cứu ứng dụng công nghệ hiện đại trong khâu sơ chế, chế biến để nâng cao năng suất sản xuất. Sự phối hợp giữa các ngành, các cấp còn rời rạc do vậy phát huy tính hiệu quả chưa cao, chưa phát huy hết nguồn lực đầu tư. Do đó, để đề án thực sự đi vào cuộc sống cần phải kiên trì, bền bỉ” , ông Phạm Văn Cảnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An cho biết thêm.
Tiếp tục thực hiện
Để đề án triển khai, thực hiện đạt hiệu quả về mặt chất lượng trong thời gian tới, ông Phạm Văn Cảnh đề nghị: Các ngành, địa phương cần quan tâm củng cố, phát triển các tổ hợp tác, HTX, HTX điểm, HTX điển hình đã hình thành trong giai đoạn 2017-2020. Phối hợp triển khai, làm điểm lan tỏa của đề án giai đoạn 2021-2025. Hợp tác sản xuất theo hướng chuỗi giá trị hàng hóa nhằm phát huy tiềm năng thế mạnh của các vùng sản xuất hàng hóa tập trung phù hợp với mục tiêu phát triển tái cơ cấu ngành nông nghiệp và hướng đến phát triển nông nghiệp hữu cơ, phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Các chuyên gia hướng dẫn người dân ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất thanh long công nghệ cao. Ảnh: Minh Sáng.
Về liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản giữa doanh nghiệp và nông dân phải bền vững, coi trọng chữ tín với nhau và có sự thống nhất, hài hòa lợi ích giữa các bên tham gia liên kết. Thường xuyên gặp gỡ, đối thoại giữa các bên tham gia chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các bên liên quan chuỗi giá trị.
Các sở, ngành tỉnh, địa phương tăng cường vận động, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, khâu sản xuất, chế biến, làm đầu tàu thúc đẩy phát triển nông nghiệp, nông thôn. Hướng dẫn, hỗ trợ một số doanh nghiệp đang có nhu cầu đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, chế biến nông sản ƯDCNC để thu hút đầu tư vào lĩnh vực này, nhất là các doanh nghiệp thực hiện các chuỗi sản xuất, chế biến, tiêu thụ.
Giai đoạn 2021-2025, Long An tiếp tục thực hiện Đề án Phát triển nông nghiệp ƯDCNC gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, trong đó mở rộng diện tích và đối tượng thực hiện: Cây lúa 60.200 ha; thanh long 6.000 ha; cây chanh 3.000 ha; duy trì 2.000 ha rau ƯDCNC; con tôm 100 ha ƯDCNC và con bò thịt”, ông Phạm Văn Cảnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An chia sẻ.
