Làng xe tải vỡ nợ

Những năm trước, nếu như cánh xe tải đường dài ở 2 xã Mỹ Hiệp, Phù Mỹ và xã Cát Hanh, Phù Cát (Bình Định) ăn Tết tưng bừng bao nhiêu thì năm nay thê thảm bấy nhiêu.

Về làng xe tải Bình Long (Mỹ Hiệp-Phù Mỹ) những ngày giữa tháng Chạp, chúng tôi nhận thấy không khí ảm đạm đang bao trùm. Hỏi ra mới biết hầu hết các nhà xe đều bị vỡ nợ, dắt đến chuyện vỡ hụi. Hàng trăm hộ nông dân cũng tá hóa vì bỗng dưng trở thành con nợ của ngân hàng bởi đã cầm sổ đỏ “vay hộ” cho những người chuyên cho vay nóng trong vùng.

Anh Vinh với ngôi nhà vừa phải mượn tiền chuộc sổ đỏ từ ngân hàng

Sự thể bắt nguồn từ chuyện phát triển đầu xe tải nhanh đến chóng mặt của 2 địa phương nói trên. Nơi phát xuất phong trào “nhà nhà tậu xe tải” là ở thôn Vĩnh Trường, xã Cát Hanh (Phù Cát). Ông Lê Ngọc Thạch (thôn Vĩnh Trường) cho biết: “Xã Cát Hanh có hơn 200 chiếc xe tải thì ở thôn Vĩnh Trường đã “chiếm” non phân nửa nên được mệnh danh là làng xe tải. Tết đến, xe tải về đậu chật các sân, bãi. Như tôi đây từ nghề xay xát gạo cũng nhanh chóng giải nghệ, bán máy xay xát, vay thêm tiền mua xe tải. Có nhiều hộ sắm đến 2- 3 chiếc”.

Làn sóng xe tải nhanh chóng lan dần ra đến xã Mỹ Hiệp (Phù Mỹ), loáng chốc hình thành nên 1 làng xe tải thứ 2: làng xe tải Bình Long. Bà Phạm Thị Vân, thôn trưởng thôn Bình Long (Mỹ Hiệp) cho biết: “Dân Bình Long vốn là nông dân “rặt”, bao đời nay chỉ biết gắn đời với ruộng vườn thế mà chỉ trong 4 năm gần đây trong thôn đã có đến hơn 40 chiếc xe tải. Nhiều hộ sắm đến 2- 3 chiếc, như hộ ông Nguyễn Văn Minh ở xóm 7 có đến 5 chiếc xe tải”.

Ông GĐ Cty Xây dựng và Vận tải Thiện Hưng nói không cần tính toán: “Dọc quốc lộ IA từ xã Mỹ Hiệp (Phù Mỹ) đến xã Cát Hanh (Phù Cát) phải có đến 500 chiếc. Xe tải mọc như nấm sau mưa. Cô gái bán gánh chè rong ở dốc Nhà Đá cũng trở thành bà chủ xe. Anh thợ hớt tóc cũng nhanh chân đi học lái xe. Có thể khẳng định đây là vùng đất có nhiều người biết lái ôtô nhất nước ta”.

Khi lượng xe tải tăng đến đỉnh điểm thì đúng lúc đó nền kinh tế trong nước suy giảm, hoạt động kinh doanh của nhiều DN chững lại, lượng hàng hóa lưu thông ngày càng ít đi dẫn tới hàng loạt xe tải bị…ế. Xe nào kiếm được hàng thì giá vận chuyển cũng được trả rất “bèo”. Anh Hùng, chủ 1 chiếc xe tải “ 4 chân” tính toán: “ Chạy 1 chuyến hàng Bắc- Nam, sau khi trừ chi phí tiền dầu chỉ còn dư chừng 13 triệu đồng. Trả lương cho tài, phụ và chi phí ăn uống cho cả chuyến đi khoảng 15 ngày, chủ xe chỉ còn “cầm” được khoảng 2 triệu đồng.

Đến khi xe hỏng, thay vỏ xe là bị thâm vốn. Bấy lâu nay hầu hết các nhà xe tải ở đây đều sống trong cảnh “giật gấu vá vai”. Đó là cái vòng lẩn quẩn: Vay nóng, hốt hụi “sống” trả ngân hàng để vay đáo hạn rồi vay Ngân hàng nộp tiền hụi, trả nợ vay nóng. Cuối năm vừa rồi, khi Ngân hàng “khép cửa”, hầu hết các nhà xe đều “hỏng chân”, lâm nợ hàng loạt”.

Thôn trưởng thôn Bình Long Phạm Thị Vân trình bày với PV

Có cầu ắt có cung. Hàng loạt người có nhu cầu vay vốn đã làm nảy sinh nhiều “dịch vụ” chuyên cho vay nóng. Và để có tiền cho vay, những người cho vay nóng phải tìm đủ mọi chiêu thức để huy động tiền, thế là hàng loạt hộ nông dân sập bẫy. Cái bẫy mà hàng trăm hộ nông dân bị sập là những lời lẽ ngon ngọt của những bà chủ chuyên cho vay nóng đi huy động sổ đỏ: “Anh chị cầm sổ đỏ nhà ra ngân hàng vay dùm em 30 triệu để em gom góp cho nhà xe vay. Em sẽ “biếu” ngay cho anh chị 5 triệu, tiền lãi ngân hàng em sẽ trả đúng hạn, vài tháng nữa thu hồi vốn của các nhà xe em sẽ trả vốn cho Ngân hàng lấy sổ đỏ lại cho anh chị”.

Khi các nhà xe bị “hỏng chân”, đồng nghĩa các bà chủ chuyên cho vay nóng bị “đứt” đồng tiền luân chuyển liền tuyên bố vỡ nợ hàng loạt. Cũng theo bà thôn trưởng thôn Bình Long, từ đầu năm 2008 đến nay trên địa bàn đã xảy ra 2 vụ vỡ nợ của bà Văn Thị Nguyệt và bà Nguyễn Thị Liên với số tiền lên hàng chục tỷ đồng, bà Nguyệt đã bỏ xứ đi mấy tháng nay. Ngân hàng không còn nhận được tiền nộp lãi định kỳ từ các chủ cho vay liền “nắm thóp” các chủ sổ đỏ mà đòi nợ. Hàng trăm hộ nông dân lâm cảnh khốn đốn.