Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Bình, hiện toàn tỉnh có trên 3.700 tàu cá tham gia đánh bắt trên biển. Trong đó có gần 1.200 tàu đánh bắt vùng biển xa phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Trong giai đoạn đầu triển khai lắp đặt thiết bị này, ngư dân Quảng Bình đã thực hiện nhanh, hoàn thành sớm với tỷ lệ cao. Phần lớn ngư dân Quảng Bình chọn đơn vị cung cấp dịch vụ thiết bị giám sát hành trình là Trung tâm dịch vụ VNPT Quảng Bình với số lượng hơn 800 tàu.
Tuy nhiên, từ giữa tháng 4 đến nay, các thiết bị giám sát hành trình lắp trên tàu cá bị trục trặc liên tục, hiện tượng bị mất liên lạc, thiết bị không kết nối được kéo dài đã đẩy ngư dân vào thế khó.
Ông Đào Xuân Vinh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Bảo Ninh (TP Đồng Hới) cho hay, địa phương có đội tàu đánh bắt xa bờ gần 200 chiếc. Khi mất kết nối thiết bị giám sát hành trình, tàu đang khai thác trên biển không liên lạc được với bờ và tàu đã về bờ thì không thể ra khơi được. Trong khi đó, hiện đang là thời gian khai thác biển thuận lợi.
Kiểm ngư viên (Chi cục Thủy sản Quảng Bình) đang theo dõi hành trình của tàu cá khai thác vùng biển xa để hỗ trợ khi cần thiết. Ảnh: T. Đức.
Thực hiện chỉ đạo của Cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT), UBND tỉnh Quảng Bình đã yêu cầu các cơ quan chức năng, các địa phương hỗ trợ ngư dân, sử dụng thiết bị kết nối tầm xa (VX 1.700) để đảm bảo cho ngư dân xuất bến bám ngư trường.
Theo ông Lê Ngọc Linh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Bình, VX 1.700 là tên gọi của thiết bị liên lạc tầm xa. Từ tàu cá, thiết bị gửi tín hiệu về trạm bờ để xác định tọa độ tàu tại thời điểm đó.
“Thiết bị này được lắp đặt trên tàu cá từ năm 2011 trên tàu cá họat động biển xa. Thiết bị này không phải là bộ đàm liên lạc mà để trạm bờ xác định được tọa độ tàu cá mà thôi”, ông Linh nói.
Từ năm 2020, tàu cá được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, liên lạc và gửi tín hiệu tự động qua sóng vệ tinh thì thiết bị VX 1.700 vẫn được ngư dân sử dụng vào những khi thiết bị giám sát hành trình gặp lỗi.
Hiện những tàu cá của ngư dân Quảng Bình lắp thiết bị giám sát hành trình sử dụng dịch vụ của nhà cung cấp VNPT Quảng Bình bị mất tín hiệu vẫn được hỗ trợ ra khơi nếu thiết bị VX 1.700 hoạt động tốt.
Theo quy định, cứ 6 giờ, ngư dân phải nhấn nút gửi tín hiệu về trạm bờ để tiếp nhận thông tin, xác định tọa độ tàu cá trên biển.
“Vậy trường hợp tàu cá đang ở ngư trường xa và thiết bị VX 1.700 bị trục trặc thì phải xử lý thế nào”, chúng tôi đặt câu hỏi.
“Trong trường hợp này, tàu cá của ngư dân trong vòng 10 ngày phải vào bờ để trình báo và lập biên bản vụ việc. Trên cơ sở đó, cơ quan chức năng sẽ xem xét thực tế mà không áp dụng chế tài xử phạt theo quy định”, ông Lê Ngọc Linh cho hay.
Tàu cá của ngư dân ra khơi với thiết bị VX 1.700 thì khó xác định được tọa độ trên biển. Mọi liên lạc với đất liền, với tàu cá khác sẽ không thể thực hiện được nên ngư dân gặp nhiều khó khăn. Ảnh: T. Đức.
Trưa 20/5, chúng tôi có mặt tại trạm bờ của Chi cục Thủy sản Quảng Bình. Các cán bộ vẫn đang miệt mài trực máy để theo dõi, nhận tín hiệu, trao đổi với ngư dân trên tàu cá có thiết bị giám sát hành trình đang hoạt động.
Anh Trương Thiện Cảnh, kiểm ngư viên cho hay, Chi cục đã có 6 tần số sóng liên lạc trực tiếp với các tàu cá đang hoạt động trên biển. Những biến động, diễn biến trên tàu cá, trên biển đều được liên lạc, trao đổi qua đàm thoại từ thiết bị giám sát hành trình”.
Anh Cảnh cũng cho biết tại thời điểm này, có 540 tàu cá đang hoạt động trên biển, trong đó có 463 tàu có kết nối đang gửi tín hiệu tốt, còn lại 77 tàu không có kết nối giám sát hành trình và bà con đang sử dụng thiết bị VX 1.700 để gửi tín hiệu.
Trên màn hình trạm bờ, thể hiện rõ hành trình liên tục của tàu cá mang số hiệu QB9873…TS đang hoạt động trên biển. “Tàu xuất bến từ cửa Nhật Lệ, với hành trình ra ngư trường và hiện đã quay về đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) để cập bến tại đây”, anh Cảnh chỉ cho chúng tôi xem hải trình của một tàu cá và giải thích.
Theo anh Cảnh, đối với những tàu cá đang sử dụng thiết bị VX 1.700 để vươn khơi thì không thể theo dõi hành trình như tàu gắn thiết bị giám sát hành trình. Từ tín hiệu thiết bị VX 1.700 gửi về trạm bờ, tọa độ tàu được xác định nhờ vào ghi nhớ của máy. “Khi cần chúng tôi phải in ra trên giấy A4 để lưu hồ sơ chuyến đi của tàu cá”, anh Cảnh nói thêm.
Hình ảnh thể hiện trên máy tính trạm bờ về hành trình của tàu cá đang hoạt động trên vùng biển xa có lắp thiết bị giám sát hành trình đang hoạt động tốt. Ảnh: T.Đức.
“Cơ quan quản lý nhà nước rất vất vả và mất nhiều thời gian, công sức trong việc xác định vụ việc mất liên lạc để hỗ trợ cho ngư dân theo quy định. Vì vậy, phía nhà cung cấp dịch vụ phải tính đến việc hỗ trợ ngư dân trong việc chuyển đổi dịch vụ hoặc cách nào đó để ngư dân yên tâm vươn khơi với thiết bị giám sát hành trình hoạt động tốt”, ông Linh chia sẻ.
