"Đuổi khéo"
“Đo rung chấn cho thấy còn kém ngưỡng Nhà nước đặt ra nhiều lắm. Lần sau đề nghị các anh Sở Công thương, Sở Tài nguyên- Môi trường không cần về đây nữa, cứ tin tưởng TP Uông Bí”, ông Nguyễn Đình Trung, Phó Chủ tịch UBND TP Uông Bí nói.
Phát ngôn của ông Trung được đưa ra hôm 24/7, tại Hội trường UBND phường Thanh Sơn, TP Uông Bí, trong cuộc tiếp xúc giữa chính quyền, doanh nghiệp, người dân, liên quan đến việc nổ mìn làm nứt nhà dân tại khu vực này. Dưới hội trường, nhiều người dân tỏ ra ngỡ ngàng. “Nổ "phù phép" thế, tưởng dân là trẻ con à”, nhiều người xì xầm.
Chị Nguyễn Thị Dung, phường Phương Đông, bên bức tường bị nứt toác. |
Đại diện Sở Công thương và Sở Tài nguyên -Môi trường Quảng Ninh phát biểu, khẳng định mức rung chấn dưới “ngưỡng an toàn”, song nhấn mạnh vấn đề “địa điểm nổ”, bởi khi đặt mìn ở mức -80m, khác hẳn đặt cách -25m, thậm chí “có thể gần hơn, ăn sâu vào khu dân cư”.
“Doanh nghiệp cần làm rõ địa điểm khai thác trước kia khiến cư dân phản ánh là bị ảnh hưởng. Cần cho nổ thử nghiệm đo rung chấn lần nữa. Doanh nghiệp gây tác động đến cuộc sống của người dân thì phải có biện pháp đền bù thiệt hại”, đại diện hai Sở chuyên ngành của Quảng Ninh, cho biết.
Tuy nhiên, ông Trung nhanh chóng “gỡ rối” cho doanh nghiệp bằng cách khẳng định “khó hồi tố”, “đằng nào doanh nghiệp cũng đang sản xuất rồi”. Phó Chủ tịch TP Uông Bí còn cho rằng “đo nữa cũng phí, mất công”, bất chấp việc nhiều cư dân phường Thanh Sơn và phường Phương Đông có mặt tại hội trường tỏ ra bức xúc.
Tuy nhiên, điều này bị đại diện hai Sở chuyên môn của Quảng Ninh bác bỏ. Đại diện Sở Công thương đặt vấn đề vì sao Cty cổ phần Xí nghiệp Than Uông Bí không cho nổ mìn ở vị trí người dân phản ánh? “Phải xác định khu vực khai thác, vị trí nổ thử nghiệm phải ở nơi người dân kiến nghị. Doanh nghiệp nói là chỉ đào, không khai thác, liệu có đúng không?”.
Dù các Sở chuyên môn đã nêu vấn đề, bác bỏ ý kiến của ông Trung cho rằng “doanh nghiệp có gây ảnh hưởng gì đâu”, lãnh đạo TP Uông Bí vẫn nói: “Buổi sau đề nghị cho TP Uông Bí tự đo rung chấn, khỏi phiền các cơ quan của tỉnh xuống làm việc”. |
Đại diện Sở Tài nguyên - Môi trường cho rằng cần kiểm tra lại hộ chiếu nổ mìn, vị trí, thời điểm người dân phản ánh việc nhà họ bị nứt, giếng mất nước: “Không thể khẳng định vị trí nổ thử nghiệm hôm nay là kết quả chứng minh cho việc nổ mìn khai thác than của doanh nghiệp là không ảnh hưởng đến người dân”.
Phi tang dấu vết
Trước sự bênh vực của lãnh đạo thành phố dành cho Cty cổ phần Xí nghiệp Than Uông Bí, nhiều người dân tại hội trường đã bỏ về, không ký vào biên bản đo nổ rung chấn. Một số cư dân khác định nêu ý kiến, song bị ông Phó Chủ tịch cắt lời: “Chúng tôi biết hết, ý kiến các bác như nhau cả, không cần trình bày nhiều cho tốn thời gian”.
“Biết hết. Sao nhà dân nứt, ruộng phải bỏ hoang, giếng mất nước mà lãnh đạo không biết”, bà Đặng Thị Tuyết, cư dân phường Phương Đông, nói.
Trong khi ông Trung im lặng, ông Bùi Thế Thường, khu trưởng khu 10, phường Thanh Sơn, đứng lên nói: “Hồ sơ khai thác ghi rõ mỏ nằm ở -80m, song phải khẳng định doanh nghiệp có nhiều đường lò xương cá, cắt thượng (khai thác chếch lên mặt đất), chỉ còn là -25m, đó mới là yếu tố ảnh hưởng”. Ông Thường từng 40 năm làm tại mỏ của Cty cổ phần Than Vàng Danh, TP Uông Bí, trưởng thành từ công nhân mỏ đến quản đốc.
Ông Bùi Thế Thường, cựu quản đốc 40 năm gắn với nghề than, phân tích về các đường lò của Cty cổ phần Xí nghiệp Than Uông Bí. |
Mở sơ đồ khai thác của Cty cổ phần Xí nghiệp Than Uông Bí, ông Thường cho biết đơn vị này có 3 đường lò, theo số thứ tự từ trung tâm mỏ đến sát khu dân cư là 1 đến 3. “Cty khai thác theo công nghệ từ rìa mỏ, lấy than ngược về trung tâm. Lúc ảnh hưởng mạnh nhất là vào năm ngoái, còn bây giờ khai thác vào đến gần trung tâm mỏ, cho nổ rung chấn hiện tại không còn ý nghĩa, bởi các đường lò cũ đã bị khai thác hết”, ông Thường nói.
Ông Trần Văn Viết, Giám đốc Cty cổ phần Xí nghiệp Than Uông Bí, không phản bác được điều nào trong phần trình bày của ông Thường. Ông Viết cũng không nêu ý kiến khi người dân nói người của doanh nghiệp thừa nhận rằng: “Đào lò ngay dưới vườn nhà dân, chịu khó một thời gian đường lò đi qua sẽ hết rung chấn, hết tiếng nổ to”.
Trao đổi với PV Báo NNVN tại nhà riêng, ông Thường nói với giọng cay đắng: “Khai thác hết rồi, bây giờ họ rút ra, lấp hết những đường lò xương cá. Khó mà đo rung chấn lại như cũ. Họ cũng khôn lắm, giấu hết hộ chiếu nổ ở các đường lò này, chỉ đưa hộ chiếu nổ ở đường lò chính”.
Ông Thường, với kinh nghiệm 40 năm làm mỏ than, cũng tỏ ý lo lắng về việc ít nhất 5 hộ dân ở phường Phương Đông kế cận ở vào cảnh nguy hiểm, bởi “nhà nằm ngay trên đường lò”. Cựu quản đốc cho biết khi doanh nghiệp khai thác xong, sẽ rút các thanh chống, lúc đó “chẳng biết khi nào nhà sụt xuống”.
Bà Đặng Thị Tuyết (ảnh), phường Phương Đông, thở dài sườn sượt: “Ruộng phải bỏ hoang hai năm nay rồi, nhà sụt xuống nữa thì biết sống kiểu gì”. Trong khi đó, vợ ông Thường than phiền về việc ông đi lo cho người khác, còn nhà mình thì nứt sân, bếp cũng gần bị bửa đôi bởi rung chấn từ nổ mìn. Người quản đốc cúi mặt xuống đầy cam chịu, lẩm bẩm: “Hồi xưa khai thác than bọn tôi không làm ác thế”. |