Cách đây 6 năm, anh Phạm Quốc Huân ở xã Hoàng Hoa Thám (Ân Thi, Hưng Yên) là lao động phổ thông, ngày công có thể đạt 500 - 600 nghìn đồng. Do việc làm lưu động khắp nơi, không ổn định và rất vất vả nên chưa ráo mồ hôi đã hết tiền. Nhưng từ ngày an cư lạc nghiệp với nghề nuôi ếch, anh Huân đã có của ăn của để.
Thuỷ đặc sản dễ nuôi
Năm 2017, thông qua bạn bè thân thiết và truy cập trên mạng, anh Huân học được nghề nuôi ếch cùng một số loài thuỷ đặc sản khác. Không ngờ, anh Huân “bén duyên” với nghề nuôi ếch ngay trong năm đầu khởi nghiệp. Chỉ với 100.000 con giống và hơn 7.000m2 giai lưới quây trên mặt nước, sau 3 tháng chăm chút, anh Huân đã thu được ngót 27 tấn ếch thịt, xuất bán hết và trừ chi phí, còn dư ra được gần 400 triệu đồng.
Phấn khởi nhờ trúng đậm ngay vụ đầu, anh Huân tiếp tục thuê thêm ruộng trũng rồi cải tạo thành các ao liền kề, rộng trên 1ha cho nuôi thả ếch xen canh với cá trê vàng và rô đồng. Nhờ đó, bên cạnh nguồn thu từ ếch thịt, hàng năm, anh Huân còn thu hoạch thêm được 10 tấn cá rô đồng, 2 - 3 tấn trê vàng, giá trị lợi nhuận gia tăng đạt hơn 100%/năm, bao gồm 350 triệu đồng từ nuôi cá rô đồng, gần 100 triệu đồng từ nuôi trê vàng, trê đồng.
Ếch là loài sống lưỡng cư (nửa dưới nước nửa trên cạn), ưa bóng mát, thích hợp với nhiều loại hình chăn nuôi. Để nuôi ếch dưới ao, anh Huân phải làm nhiều giai lưới giáp mặt nước, có lưới đen cắt 65 - 70% tia nắng trực xạ xuống giai nuôi, cho ăn cám công nghiệp 3 lần/ngày (sáng, trưa và chiều tối). Trong đó, bữa chiều cho ăn nhiều gấp 1,5 lần so với các bữa còn lại.
Ếch nuôi thương phẩm ít bị nhiễm dịch bệnh, cơ bản chỉ bị ghẻ lở và chướng bụng đầy hơi. Để phòng trị, định kỳ 7 ngày/lần, anh Huân trộn tỏi với cám cho ếch ăn, kết hợp bổ sung thêm men tiêu hoá theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đồng thời đảm bảo môi trường chăn nuôi luôn sạch sẽ bằng cách bổ sung nước mới cho ao hàng ngày, mỗi lần rút ra và bơm vào 15 - 20% lượng nước có trong ao. Ngay sau kết thúc mùa thu hoạch ếch, phải tiến hành vệ sinh, khử trùng, phơi khô kiệt đáy ao.
Anh Huân tiết lộ, ếch nuôi thương phẩm ít bị nhiễm dịch bệnh, nhưng tỷ lệ hao hụt chăn nuôi khá cao (khoảng 25 - 30%), chủ yếu do ếch cắn nhau. Để khắc phục, cần đảm bảo mật độ nuôi hợp lý (80 - 100 con/m2 hoặc hơn) tuỳ theo thời điểm và khả năng trọng của từng giai ếch; nhặt bỏ kịp thời những con ếch còi cọc, nhiễm bệnh, bị thương tật do cắn nhau để tránh lây lan ra cả trại.
Nuôi xen canh ếch với cá rô đồng và trê vàng sẽ giúp tận dụng triệt để thức ăn thừa từ ếch, tránh lãng phí, tăng hiệu quả đầu tư. Cá rô đồng, trê vàng đều là các loài thuỷ đặc sản, ưa khí hậu nóng ấm nên cũng chỉ chăn nuôi hiệu quả từ tháng 4 đến hết tháng 9. Kéo dài nuôi sang mùa đông, các con này chậm lớn, chăn nuôi không có lãi.
Với công thức nuôi xen canh nêu trên, do tận dụng hết được nguồn thức ăn dư thừa từ ếch, anh Huân chỉ cần bổ sung thêm 25 - 30% khối lượng thức ăn so với nhu cầu nuôi riêng cho từng loài, tổng lợi nhuận có thể đạt 70 - 75% doanh số.
Ếch mua về, mổ bỏ nội tạng và đầu, còn lại có thể rang, nấu ăn được hết. Xương ếch có nhiều sụn, khá giòn, dễ nhai. Da ếch làm sạch nhớt, rang muối, ăn vừa giòn dai vừa khoái khẩu. Cách chế biến món ăn từ ếch rất đa dạng, tuỳ thuộc khẩu vị từng người. Nhìn chung, thịt ếch rang muối hoặc om với chuối, đậu, thêm một số gia vị chuyên dùng khác đều là những món ăn đặc sản cổ truyền của dân tộc ta.
"Bí kíp" chọn ếch giống
- Chọn con giống bố mẹ nên chọn giống ếch Thái Lan nuôi sẽ mau lớn, thể trọng cao, tăng trọng nhanh. Con giống phải dài, mình rộng, khoẻ mạnh, không nấm bệnh, không dị tật, trọng lượng đạt khoảng 0,3kg/con trở lên. Sau nuôi 1 năm, mỗi con sẽ nặng 0,6 - 0,7kg thì bắt thả vào trong bể đã chuẩn bị trước, tỷ lệ thả ghép 50% ếch đực + 50% ếch cái.
Mùa sinh sản của ếch từ tháng 3 đến tháng 7. Bình quân 25 ngày ếch đẻ trứng một lần. Ếch giống khai thác 3 năm phải thay mới bố, mẹ. Trong quá trình nuôi, ếch giống có thể phát sinh thêm các bệnh về gan và thận, cần chữa trị kịp thời bằng kháng sinh chuyên dụng. Biểu hiện lâm sàng của ếch bị bệnh gan, thận là mắt mù, da trắng bệch.
Vào thời kỳ ếch đẻ, bổ sung cho ăn thêm vitamin A, D, E; Bcomplex và một số vitamin tổng hợp khác giúp ếch tăng cường sức đề kháng, tăng khả năng tái tạo trứng. Nên bắt hoặc mua cua, cá, sâu bọ, châu chấu, cào cào cho ếch bố mẹ ăn thêm, sẽ tốt hơn cho ăn thuần cám công nghiệp.
- Chọn mua ếch thương phẩm, chỉ bắt lấy những con ếch mình dày, đùi to, bụng nhỏ, các gai thịt trên da nổi gồ lên rõ nét, trọng lượng trung bình đạt 0,4kg/con và đã nuôi được 90 - 100 ngày tuổi. Tốt hơn cả vẫn là mua ếch đực.
Ếch đực nhỏ, chỉ 0,3 - 0,35kg/con nhưng thịt săn chắc, thơm và ngon hơn ếch cái. Lưu ý, phải chọn giống bố mẹ từ các trại nuôi ếch thương phẩm khác để tránh giao phối cận huyết, gây thoái hoá giống nòi.
Biết anh Huân nuôi ếch đạt hiệu quả cao, huyện Ân Thi đã có 5 hộ làm theo, nâng tổng đàn ếch nuôi ở địa phương này lên hơn 500.000 con. Dự kiến từ tháng 6 đến đầu tháng 10 âm lịch năm nay, Ân Thi sẽ có trên 130 tấn ếch thịt cung ứng ra thị trường.
“Nuôi ếch không đòi hỏi kỹ thuật phức tạp, không tốn diện tích nuôi thả và công lao động, nhanh cho thu hoạch, sản phẩm làm ra dễ bán, thời gian quay vòng vốn đầu tư ngắn, hiệu quả chăn nuôi cao. Nhược điểm là khí hậu miền Bắc có mùa đông lạnh, nên chỉ cho phép nuôi ếch trong vụ hè thu, từ tháng 4 đến tháng 9 âm lịch”, theo anh Huân.