Tăng cường thanh, kiểm tra
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Lâm Đồng, trên địa bàn tỉnh hiện có 430 công trình thủy lợi, trong đó có 220 hồ chứa, 87 công trình dâng nước, 19 trạm bơm, 92 đập tạm và 12 kênh tiêu, cùng với khoảng 1.200km kênh mương. Trong số 220 hồ chứa có 32 công trình lớn, 60 công trình vừa và 128 công trình nhỏ.
Thời gian qua, để đảm bảo an toàn các công trình, địa phương đã đẩy mạnh việc thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra. Chi cục Thủy lợi tỉnh Lâm Đồng đã thành lập đoàn và thực hiện kiểm tra tại 6 đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi thuộc 6 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh. Kết quả ở các cuộc kiểm tra này cho thấy các đơn vị quản lý, khai thác đã chấp hành đầy đủ các quy định pháp luật về thủy lợi, đảm bảo an toàn và phục vụ sản xuất.
Ông Nguyễn Hà Lộc, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Lâm Đồng cho biết, riêng năm 2021, kế hoạch thanh tra, kiểm tra các đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi đã được xây dựng ngay từ đầu năm. Hiện đơn vị đã tổ chức 5 cuộc kiểm tra chuyên ngành tại Trung tâm Quản lý và Khai thác công trình công cộng các huyện Di Linh, Lâm Hà và Ban chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các huyện Cát Tiên, Đạ Tẻh, Đơn Dương.
Chi cục này cũng tham mưu, đôn đốc các địa phương, đơn vị kiểm tra, xử lý lấn chiếm hành lang bảo vệ các công trình thủy lợi. Năm 2021, liên quan các vi phạm trong phạm vi bảo vệ hồ Tuyền Lâm, Chi cục Thủy lợi Lâm Đồng đã tham mưu xử lý đối với hoạt động của Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Một thành viên Cá tầm Việt Nam tại khu vực tràn phụ hồ Tuyền Lâm; các vó bè, nhà nổi trên mặt hồ Tuyền Lâm… Đồng thời tiếp tục xử lý, cưỡng chế một hộ dân ra khỏi khu vực tràn hồ Tuyền Lâm.
Ưu tiên xử lý các vi phạm có tính chất nhạy cảm
Tại Lâm Đồng, các công trình thủy lợi trên địa bàn hiện đã được phân cấp quản lý khai thác công trình tại Quyết định số 19/2021/QĐ-UBND ngày 18/5/2021 của UBND tỉnh Lâm Đồng về Quy định phân cấp quản lý, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Trong đó cấp tỉnh quản lý 58 công trình, 3 công trình do doanh nghiệp tự đầu tư xây dựng, còn lại do cấp huyện quản lý.
Theo Chi cục Thủy lợi Lâm Đồng, hiện nay, do diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 nên công tác thanh, kiểm tra các đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi bị ảnh hưởng. Do vậy, đơn vị đã phân công người phụ trách và bám sát các đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi để nắm thông tin, giải quyết các khó khăn, vướng mắc và đôn đốc các đơn vị triển khai thực hiện theo quy định của pháp luật.
Hạn chế hiện nay là các vi phạm trong hành lang bảo vệ công trình thủy lợi ở địa phương chưa được xử lý triệt để. Đặc biệt là các vụ vi phạm tại hồ Tuyền Lâm. Hơn nữa, do số lượng vi phạm nhiều và diễn ra trong thời gian dài nên cần thu thập, củng cố hồ sơ kỹ lưỡng để xử lý. Hiện tại, Chi cục Thủy lợi Lâm Đồng ưu tiên xử lý các vụ vi phạm có tính chất nhạy cảm theo phản ánh của cử tri, các vi phạm có thể ảnh hưởng đến an toàn công trình.
Trong năm 2021, đơn vị này tăng cường thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý an toàn các hồ chứa nước thủy lợi trên địa bàn tỉnh. Tiến hành xử lý vi phạm hành chính đối với các trường hợp không thực hiện quy định của pháp luật về quản lý an toàn hồ, đập. Xử lý vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi đối với các công trình đã được xác lập ranh giới đất.
Đồng thời kiểm tra việc chấp hành các quy định của nhà nước về quản lý khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi; công tác duy tu sửa chữa thường xuyên; công tác sử dụng kinh phí hỗ trợ giá sản phẩm, dịch vụ công ích thủy lợi; công tác phòng chống thiên tai tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện Đạ Huoai.
Trong những tháng cuối năm, Chi cục Thủy lợi Lâm Đồng cũng tổ chức kiểm tra đột xuất các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực phòng, chống thiên tai; khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi. Tham mưu giải quyết đơn thư đề nghị, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo. Đồng thời kiểm tra đột xuất các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực phòng, chống thiên tai; khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng, từ năm 2019 đến nay, địa phương phát hiện 707 trường hợp vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi và xử lý 141 trường hợp. Đối với 566 trường hợp còn lại, do việc quản lý hồ sơ thu hồi, đền bù giải tỏa đất ở cấp huyện bị thất lạc, ranh giới nhiều công trình thủy lợi với diện tích đất của người dân vẫn chưa được cắm mốc, xác định cụ thể. Ngoài ra, nhiều công trình thủy lợi được người dân hiến đất xây dựng từ lâu song chưa điều chỉnh trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên khó xử lý.
Để đảm bảo an toàn hồ đập thuỷ lợi trong mùa mưa lũ 2021, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo Chi cục Thuỷ lợi, Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thuỷ lợi phối hợp với các địa phương rà soát, đánh giá hiện trạng 430 công trình thủy lợi trước mùa mưa lũ.
Qua kết quả rà soát, phần lớn các hồ đập được xây dựng khá lâu và thiếu đồng bộ trong đầu tư. Qua thời gian sử dụng lâu dài, nhiều công trình đã bị hư hỏng, xuống cấp, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố. Ngoài 10 công trình hồ chứa đang được thi công sửa chữa, nâng cấp, hiện toàn tỉnh đang còn 58 công trình hồ chứa nước bị hư hỏng, xuống cấp có nguy cơ cao gây mất an toàn công trình (9 hồ chứa đã được bố trí nguồn vốn để sửa chữa nâng cấp; 49 công trình vẫn chưa được bố trí nguồn kinh phí sửa chữa). Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lâm Đồng đã đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, UBND tỉnh Lâm Đồng xem xét hỗ trợ 636,3 tỷ đồng để nâng cấp, sửa chữa 49 công trình; đồng thời, bố trí kinh phí để tiếp tục triển khai Đề án nâng cao năng lực quản lý an toàn đập, hồ chứa nước thủy lợi trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 theo Quyết định số 2243/QĐ-UBND ngày 01/11/2018 của UBND tỉnh.