Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học vẫn không ngừng tranh luận về lý do khiến khủng long tuyệt chủng: va chạm thiên thạch, biến đổi khí hậu, hay là một sự kết hợp giữa nhiều thảm họa khác nhau?
Giờ đây, các chuyên gia tin rằng yếu tố chính khiến hầu hết số lượng sinh vật thời tiền sử này bị xóa sổ lại chính là một loạt những "xui xẻo" chồng chất lên nhau một cách tình cờ.
Nếu loài khủng long chỉ cần xuất hiện trên Trái Đất muộn hơn hay sớm hơn một chút thôi, thì chúng đã có thể đã sống sót sau vụ va chạm thiên thạch.
Thế nhưng 66 triệu năm về trước, khi thiên thạch rộng 10 km này va chạm với Trái Đất ở khu vực Mexico ngày nay, loài khủng long lại đang phải trải qua những biến động môi trường khiến chúng dễ bị tổn thương.
Nghiên cứu mới của một nhóm các nhà cổ sinh vật học, dẫn đầu là trường đại học Edinburgh đã xem xét bộ sưu tập hóa thạch khủng long mới được cập nhật, chủ yếu đến từ Bắc Mỹ.
Họ nhận thấy rằng hoạt động của núi lửa trên diện rộng, mực nước biển thay đổi và biến động về nhiệt độ đã khiến chuỗi thức ăn của khủng long bị suy giảm.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Biological Reviews, nếu vụ va chạm thiên thạch xảy ra trước đó khoảng vài triệu năm, khi số lượng các loài khủng long đa dạng hơn và chuỗi thức ăn dồi dào hơn thì chúng đã có thể sống sót.
Cũng tương tự như vậy, nếu vụ va chạm xảy ra muộn hơn, khi nhiều loài khủng long mới đã có cơ hội tiến hóa thì chúng sẽ thoát khỏi nạn tuyệt chủng.
Tuy nhiên, thực tế là khi thiên thạch rơi xuống Trái Đất - gây ra sóng thần, động đất, cháy rừng, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột và những biến động môi trường khác thì vương quốc khủng long vốn đã suy yếu đã bị quét sạch từ loài này sang loài khác.
Những con khủng long duy nhất còn tồn tại thuộc những loài có khả năng bay. Chúng đã tiến hóa để trở thành các loài chim ngày nay.
Tiến sỹ Steve Brusatte thuộc Đại học Khoa học Địa lý, đại học Edinburgh cho biết: "Những con khủng long là nạn nhân của sự đen đủi chồng chất. Xui xẻo cho chúng vì Trái Đất đã va chạm mạnh với một thiên thạch, và càng xui xẻo hơn nữa khi việc này diễn ra vào đúng thời điểm tồi tệ nhất có thể, khi hệ sinh thái của khủng long đang ở trạng thái dễ bị tổn thương. Những phát hiện mới của chúng tôi có thể giúp làm sáng tỏ một trong số những bí ẩn lâu năm của khoa học."
Tiến sỹ Richard Butler đến từ Đại học Birmingham cho biết rằng trước khi thiên thạch rơi xuống, không hề có bằng chứng nào cho thấy rằng khủng long sẽ tuyệt chủng.
"Nếu không có thiên thạch đó, những con khủng long có thể vẫn đang có mặt trên Trái Đất, và chúng ta thì không," tiến sỹ cho biết thêm.
Hy vọng rằng những nghiên cứu đang được tiến hành ở Tây Ban Nha và Trung Quốc sẽ giúp chúng ta hiểu thêm về những gì đã xảy ra trong thời tiền sử.
