Khám phá này có thể thúc đẩy cho việc nghiên cứu giống lúa năng suất siêu cao, giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu lương thực.
Các chuyên gia cho biết phát hiện này đã đặt nền móng cho việc tạo ra các giống lúa siêu năng suất thế hệ tiếp theo và mang lại lợi ích cho những nỗ lực của Trung Quốc nhằm hạn chế sự phụ thuộc vào nhập khẩu lương thực.
Những khám phá thu được sau 13 năm nghiên cứu, do Wan Jianmin thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Trung Quốc (CAAS) dẫn đầu, đã được công bố trong một bài báo trên trang web của Tạp chí Khoa học Cell vào ngày thứ Tư 26/7.
Các nhà nghiên cứu từ CAAS và Đại học Nông nghiệp Nam Kinh ở tỉnh Giang Tô đã phát hiện ra rằng, hai gen lân cận trên nhiễm sắc thể số 12 của cây lúa quyết định khả năng sinh sản của hạt phấn lúa lai bằng cách ảnh hưởng đến ty thể sản xuất năng lượng trong tế bào.
Một thông cáo báo chí của CAAS cho biết nghiên cứu này là nghiên cứu đầu tiên giải thích tính bất thụ của lúa lai ở cấp độ phân tử và được mô tả là đột phá.
Wan, cũng là một học giả của Học viện Kỹ thuật Trung Quốc, cho biết những khám phá này có thể giúp đẩy nhanh nỗ lực lai tạo nhằm vào hai giống lúa được trồng rộng rãi ở nước này: Giống gạo hsien có vị ít dẻo hơn và giống gạo keng, được phổ biến rộng rãi, được trồng ở các tỉnh lạnh hơn ở phía Bắc.
“Sản phẩm cuối cùng dự kiến sẽ tăng sản lượng gạo lên 15% so với các giống lúa năng suất cao hiện có”, ông nói trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh để thông báo cho các phóng viên về những phát hiện chính.
Ông ước tính rằng với sự trợ giúp của những phát hiện mới nhất, giống lúa lai thế hệ tiếp theo có thể được quảng bá trên quy mô lớn trong khoảng một thập kỷ.
Chong Kang, một học giả của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và là nhà sinh học thực vật hàng đầu, ca ngợi nghiên cứu này là một cột mốc quan trọng trong nhân giống cây trồng và cho biết những phát hiện này sẽ hữu ích trong thiết kế phân tử cho siêu lúa lai.
Những nỗ lực nhân giống trước đây chủ yếu là theo kinh nghiệm và để so sánh, các công nghệ nhân giống tiên tiến nhất nhằm mục đích "tùy chỉnh một phân tử như thể nó là một sản phẩm được sản xuất" để đạt được kết quả mong muốn.
Trung Quốc là nước đi đầu trong lai tạo giống lúa lai. Các thành công của của nhà khoa học Yuan Longping (Viên Long Bình) vào những năm 1970 đã thúc đẩy mạnh mẽ năng suất lúa gạo ở Trung Quốc, mang lại cho ông danh hiệu "cha đẻ của lúa lai".
Nghiên cứu của Wan là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm lai tạo các giống lúa mới để tiếp tục nâng cao năng suất của loại cây lương thực vô cùng quan trọng này.
Nghiên cứu này được cho là điển hình cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của Trung Quốc trong những năm gần đây nhằm tăng cường an ninh lương thực thông qua công nghệ.
Phát hiện đã đặt nền móng cho việc tạo ra các giống lúa siêu năng suất thế hệ tiếp theo.
Dữ liệu hải quan cho thấy Trung Quốc đã nhập khẩu khoảng 147 triệu tấn ngũ cốc vào năm ngoái, chiếm 19% tổng lượng tiêu thụ lương thực của nước này trong năm đó.
Wang cho biết sản lượng lương thực của Trung Quốc phải tăng 20% vào năm 2030 để đáp ứng nhu cầu lương thực ngày càng tăng.
