Tầng lớp trung lưu tại Trung Quốc ngày càng phát triển, kéo theo đó là sự gia tăng nhu cầu về thịt. Theo số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), mỗi năm Trung Quốc tiêu thụ 250 triệu tấn ngô, trong đó 75% dùng trong chăn nuôi. Nhu cầu tiêu thụ lớn đến nỗi Trung Quốc phải nhập khẩu hàng triệu tấn ngô từ các quốc gia khác.
HIện nay Trung Quốc đang nghiên cứu các phương án cắt giảm sự phụ thuộc nhập khẩu ngô, đặc biệt là từ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Trung Quốc đang gặp nhiều thách thức do sản lượng ngô thiếu hụt, dấy lên lo ngại về an ninh lương thực.
Trung Quốc đang nỗ lực tìm các giải pháp đảm bảo nhu cầu tiêu thụ ngô nội địa. Ảnh: WSJ.
Trung Quốc gặp khó khăn trong sản xuất ngô
Trong năm 2022, ước tính năng suất ngô tại Trung Quốc đạt khoảng 7,1 tấn/ha, thấp hơn Hoa Kỳ (12,1 tấn/ha). Trải qua sự phát triển vượt bậc về công nghệ nông nghiệp, hiện nay diện tích đất trồng ngô tại Hoa Kỳ đã được mở rộng gấp nhiều lần, chưa kể diện tích đất canh tác tại Trung Quốc đang có dấu hiệu giảm mạnh do ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa.
Tập quán trồng ngô của các nông dân Hoa Kỳ cũng có điểm khác biệt. Trung Quốc gia tăng sản lượng bằng cách sử dụng phân bón nhiều gấp bốn lần so với mức trung bình toàn cầu. Nông dân sử dụng phân bón thiếu hiệu quả, gây ô nhiễm hệ sinh thái trong quá trình canh tác.
Tiếp đó là vấn đề về giống. Người tiêu dùng Trung Quốc vẫn còn nhiều e ngại đối với giống ngô biến đổi gen, tuy nhiên chính phủ quốc gia này cũng đang nỗ lực vượt qua rào cản hoài nghi này.
Trong chiến dịch gần đây nhằm thúc đẩy sử dụng giống ngô biến đổi gen (GMO), Trung Quốc chỉ cho phép sử dụng một phần nhỏ diện tích gieo trồng, hạn chế các nhà sản xuất nội địa trồng ngô GMO do công chúng phản đối. Thay vào đó, Trung Quốc tìm tới các thị trường như Hoa Kỳ để nhập khẩu ngô GMO làm thức ăn chăn nuôi.
Do căng thẳng leo thang giữa hai nước trong thời gian gần đây, Trung Quốc đang nỗ lực tìm kiếm các đối tác thay thế để đảm bảo nguồn cung và gia tăng tính cạnh tranh trên thị trường. Quốc gia tỷ dân đang từng bước thiết lâp mạng lưới giao thương mới, với mục tiêu đảm bảo đời sống người dân, đồng thời thoát khỏi sự ảnh hưởng từ Hoa Kỳ nói riêng và phía phương Tây nói chung.
Việc Trung Quốc tích cực tìm kiếm các đối tác khác để nhập khẩu ngô sẽ có tác động không nhỏ tới thị trường ngô tại Hoa Kỳ. Ảnh: WSJ.
Mở rộng hợp tác quốc tế
Trung Quốc đang trong quá trình tìm kiếm các thị trường có khả năng đáp ứng nhu cầu nhập khẩu ngô, và Brazil, quốc gia xuất khẩu ngô đứng thứ ba thế giới, được đánh giá là một đối tác quan trọng. Trong vài năm trở lại đây, diện tích và sản lượng ngô tại Brazil đã gia tăng đáng kể (đạt khoảng 132 triệu tấn vào năm 2022).
Doanh nghiệp nước ngoài đang tích cực đầu tư vào nền nông nghiệp Brazil, trong đó doanh nghiệp Trung Quốc đã chi hàng tỷ USD để thâm nhập vào thị trường Mỹ Latinh, từ khâu giống, chế biến đến lưu thông thị trường.
Thêm vào đó, mâu thuẫn giữa Nga và Ukraine cũng ảnh hưởng tới nguồn cung ngũ cốc của Trung Quốc, đặc biệt là ngô. Ukraine nằm trong nhóm các nhà sản xuất ngô lớn nhất thế giới, tuy nhiên năng suất ngô tại quốc gia này đã giảm mạnh. Mâu thuẫn kéo dài đã đẩy nông dân Ukraine vào tình thế khó khăn khi không có đủ nguồn lực tài chính để đầu tư vào giống và phân bón, chưa kể đến diện tích gieo trồng bị hủy hoại hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng.
Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đã quyết định thắt chặt mối quan hệ hợp tác với Brazil. Năm 2022, Trung Quốc đã ký một thỏa thuận với Brazil nhằm gia tăng nhập khẩu ngô từ quốc gia này. Thông qua thỏa thuận này, dự kiến năm nay Brazil sẽ vượt qua Hoa Kỳ về xuất khẩu ngô, chưa kể Brazil còn nhiều dư địa để mở rộng diện tích trồng ngô.
