Gỡ 'thẻ vàng' EC tại Bình Thuận: Cần vào cuộc toàn diện hơn

Không phát sinh thêm tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài

Chiều 29/5, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến dẫn đầu đoàn công tác Bộ NN-PTNT làm việc với UBND tỉnh Bình Thuận về tình hình thực hiện công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) trên địa bàn tỉnh này.

Ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Thuận cho biết, chống khai thác IUU được Bình Thuận xác định là nhiệm vụ trọng tâm, cấp thiết nên thời gian qua đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, quán triệt sâu kỹ, tổ chức thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU, nhằm khắc phục các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC), tháo gỡ cảnh báo "thẻ vàng" IUU.

Theo đó, các đơn vị chức năng và địa phương đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp như kết hợp giữa tuyên truyền, vận động, yêu cầu ký cam kết và thường xuyên thống kê, lập danh sách, đưa vào giám sát đặc biệt các tàu cá có “nguy cơ cao”.

Đồng thời, cử cán bộ, chiến sĩ, đảng viên trên địa bàn phụ trách theo dõi, giám sát, kịp thời ngăn chặn, không để tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; tổ chức trực ban 24/24h tại Trung tâm giám sát tàu cá để nhắc nhở chủ tàu duy trì tín hiệu VMS khi hoạt động trên biển, cũng như cảnh báo, phát hiện tàu cá vượt ranh giới trên biển, yêu cầu kịp thời quay lại vùng biển Việt Nam. Cùng với đó, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, tổ chức kiểm điểm tại cộng đồng và công khai rộng rãi.

Với những biện pháp quyết liệt như trên, tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài đã được ngăn chặn khá triệt để. Ngoài vụ việc 1 tàu cá vi phạm bị Malaysia bắt giữ đầu năm 2023, đến nay không phát sinh thêm tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.

Đối với công tác quản lý đội tàu, đến nay, tỉnh đã thống kê, cấp đăng ký tạm cho 2.348/2.515 tàu cá “3 không”; đồng thời gửi danh sách cho các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương theo dõi, quản lý chặt chẽ, không cho xuất bến đi khai thác khi chưa thực hiện các thủ tục quy định. Thời gian tới, tỉnh tiếp tục rà soát, kiểm tra để cấp đăng ký theo Thông tư số 06/2024 của Bộ NN-PTNT.

Đến nay, Bình Thuận có 1.942 tàu cá đang hoạt động có chiều dài từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt 100%.

Về truy xuất nguồn gốc thủy sản được kiểm soát chặt chẽ theo quy định. Nhờ vậy, tất cả các lô hàng thủy sản xác nhận, chứng nhận đến nay đều thông quan, chưa có hồ sơ vướng mắc bị trả về.

Việc thực thi pháp luật, xử lý vi phạm, đối với 1 tàu cá bị Malaysia bắt giữ vào năm 2023, tỉnh đã xử phạt chủ tàu vi phạm 900 triệu đồng...

Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản đề nghị tỉnh Bình Thuận cần kiểm soát chặt chẽ, xử lý tàu “3 không”, cũng như thực hiện đánh dấu tàu cá và xử phạt tàu cá vi phạm phải nghiêm minh. Đối với tàu mất kết nối dài ngày, cũng phải giám sát chặt, vì không loại trừ các tàu có nguy cơ đánh bắt sai tuyến. Ngoài ra, việc đảm bảo an toàn thực phẩm trên tàu cá cũng cần kiểm tra, giám sát và xử phạt theo quy định.

Còn nhiều tồn tại, hạn chế

Trước đó, từ chiều 28/5 và sáng 29/5, đoàn công tác Bộ NN-PTNT đã kiểm tra thực tế công tác chống khai thác IUU tại các cảng cá La Gi, Phan Thiết và Văn phòng đại diện kiểm soát cảng cá Phan Thiết, Chi cục Thủy sản tỉnh, Trung tâm giám sát tàu cá tỉnh Bình Thuận.

Tại buổi làm việc, ông Phạm Ngọc Tuấn, Trưởng phòng Quản lý Tàu cá và Cơ sở hạ tầng dịch vụ nghề cá (Cục Thủy sản) cho biết, qua kiểm tra tại cảng cá La Gi, việc kiểm soát tàu cá trước 1 giờ chưa thực hiện chặt chẽ. Do đó, ông cho rằng địa phương cần phải chấn chỉnh vấn đề này trong thời gian tới, cũng như đảm bảo vệ sinh môi trường tại cảng cá này.

Ngoài ra, đối với số lượng tàu cá “3 không”, hiện địa phương đã thực hiện đăng ký tạm thì trong thời gian tới cần chuyển sang cấp đăng ký theo quy định.

Còn ông Vũ Duyên Hải, Trưởng phòng Khai thác Thủy sản (Cục Thủy sản) cho biết, hiện việc kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng trên địa bàn tỉnh còn thấp. Cũng như địa phương còn nhiều tàu cá thuộc diện đăng kiểm, đăng ký. Do đó, tỉnh phải kiểm soát chặt chẽ tàu cá dạng này, nhất là tại địa bàn thị xã La Gi.

Bên cạnh đó, ông Hải còn lưu ý đến địa phương cần thống kê tàu cá hoạt động, vì đây là vấn đề mà EC rất quan tâm khi kiểm tra. Thêm nữa, việc cập nhật danh sách tàu cá nguy cơ cao vi phạm IUU cần được thực hiện kịp thời, thường xuyên để quản lý chặt chẽ.

Vấn đề này cần lực lượng Biên phòng, Công an vào cuộc quyết liệt, rà soát các đối tượng khả nghi. Còn các địa phương rà soát các tàu thường xuyên mất kết nối, chủ tàu, thuyền trưởng và thuyền viên có nguy cơ cao đưa vào danh sách đen để quản lý chặt chẽ ngay từ trong bờ.

Ngoài vấn đề trên, đoàn công tác Bộ NN-PTNT còn chỉ ra thiếu sót về một số hồ sơ giám sát truy xuất về loài chưa chuẩn. Việc xử phạt vi phạm hành chính về IUU chưa nghiêm và hồ sơ lưu trữ xử phạt không đầy đủ bởi chưa mô tả rõ ràng hành vi vi phạm…

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, để gỡ “thẻ vàng”, cần có sự quyết tâm đồng lòng, làm việc tin cậy và trách nhiệm. Việc gỡ “thẻ vàng” rất quan trọng, là danh dự và lợi ích của quốc gia, dân tộc. Do đó, với các vấn đề chưa làm được, các địa phương cần nhanh chóng khắc phục. Cụ thể là việc quản lý đội tàu, xử lý vi phạm hành chính và thực hiện yêu cầu truy xuất nguồn gốc điện tử.

Thứ trưởng mong mọi người đã cố gắng thì cố gắng thêm, vì thời cơ chỉ còn từ nay đến tháng 9. Tỉnh ủy, các đoàn thể đã vào cuộc thì cần vào cuộc toàn diện hơn, sâu sắc hơn, hiệu lực và hiệu quả hơn. "Từ đó, chúng ta nhất định giải quyết được “thẻ vàng” trong năm 2024 theo đúng Nghị quyết 32 của Ban Bí thư", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến tin tưởng.

Kết luận buổi làm việc, ông Nguyễn Hồng Hải, Phó Chủ tịch tỉnh Bình Thuận, đã đề nghị các Sở ngành tiếp thu các ý kiến của đoàn công tác Bộ NN-PTNT. Đồng thời, ông cho biết, trong tháng 6 tới, tỉnh sẽ tổ chức cuộc họp để giải quyết từng vấn đề thiếu sót, hạn chế mà đoàn công tác, cũng như Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đã chỉ ra.