Năm 2004, UBND huyện Quế Võ (Bắc Ninh) ra quyết định phê duyệt dự án trồng cây lâu năm, du lịch sinh thái của Công ty dịch vụ và phát triển nông nghiệp Minh Tâm (Công ty Minh Tâm), thu hồi 69.762 m2 đất nông nghiệp, chủ yếu là trồng lúa, tại xã Phương Liễu (khu vực trong viền trắng).
Thực chất, đây là tổ hợp của khoảng 20 dự án nhỏ, có diện tích từ 3.000m2 đến 12.000m2. Mỗi dự án là một căn cứ để UBND huyện Quế Võ (Bắc Ninh ra quyết định thu hồi đất ruộng của dân. Theo trình bày của ông Đinh Văn Trực, một trong số chủ dự án, với diện tích được giao là 6.000m2, thì ông này sẽ trồng cây lâu năm và phát triển trang trại.
Thế nhưng, nhiều dự án “trang trại” từ năm 2004 đến nay đã biến thành tiệm làm móng, gội đầu, karaoke, xây nhà cho thuê. Trong khi đó, nông dân xã Phương Liễu chỉ đành ngậm ngùi nhìn các thửa ruộng xưa kia cày cấy nay bị biến tướng kinh doanh.
Trước đó, hồi năm 2012, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có Kết luận Thanh tra về các dự án phát triển kinh tế trang trại tại huyện Quế Võ. Huyện này có các sai phạm sau: Về quy hoạch và mục đích sử dụng đất là trái với quyết định của UBND tỉnh khi cho phép chuyển đất từ vùng trũng sang nuôi trồng thủy sản.
Về thẩm định và phê duyệt dự án: Khi thẩm định không căn cứ vào quy định tiêu chí quy mô của một trang trại theo quy định của Bộ NN- PTNT; không có mặt bằng quy hoạch sử dụng đất; không có cơ cấu sử dụng đất theo chế độ sử dụng đất quy định của Luật Đất đai. Về thời hạn thuê đất: Tất cả dự án được UBND huyện Quế Võ cho thuê đất với thời hạn 50 năm là trái quy định của Luật Đất đai.
Người chịu trách nhiệm trong việc này là ông Nguyễn Đình Nhương, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND huyện Quế Võ, thời kỳ từ 2003 đến 2010. Tuy nhiên, điều đáng nói là nhiều dự án “trang trại” từ năm 2004 đến nay đã biến thành tiệm làm móng, gội đầu, karaoke, xây nhà cho thuê. Trong khi đó, nông dân xã Phương Liễu chỉ đành ngậm ngùi nhìn các thửa ruộng xưa kia cày cấy nay bị biến tướng kinh doanh.
Có thông tin cho rằng bà Phạm Thị Thủy, vợ ông Trực, là người “có chức, có quyền” nên dự án này không nằm trong diện bị thu hồi. PV Báo Nông nghiệp Việt Nam đã đặt câu hỏi với UBND tỉnh Bắc Ninh về việc này, song chưa nhận được hồi âm.
Như vậy, có thể thấy ngay từ đầu, UBND huyện Quế Võ đã sai phạm trong việc thu hồi đất nông nghiệp để làm trang trại. Tiếp đó, nhiều diện tích đất bị sử dụng sai mục đích đến tận ngày này song vẫn “hiên ngang” thách thức pháp luật, cứa thêm vào nỗi đau mất ruộng của nông dân.