Cố gò ép diện tích đất lúa xuống dưới 10ha
Theo tài liệu PV thu thập được, từ năm 2010, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có chủ trương thực hiện dự án Khu đô thị mới Mai Pha, thể hiện tại các Quyết định sau: Quyết định số 1187/QĐ-UBND ngày 05/8/2010 của UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt đồ án Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố Lạng Sơn đến năm 2025 (trong đó định hướng phát triển không gian và phân khu chức năng, gồm khu dân cư xây dựng mới, phát triển các khu đô thị mới tại khu sân bay Mai Pha); Quyết định số 1702/QĐ-UBND ngày 5/11/2013.
Trong đó Phụ biểu 01, Danh mục công trình, dự án trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thành phố Lạng Sơn đến năm 2020 thể hiện quy hoạch đất ở, mục đất ở đô thị: Mở mới đất ở trong Khu đô thị Nam thành phố tại xã Mai Pha.
Tuy nhiên, do gặp nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai nên đến tháng 8/2020 dự án Khu đô thị mới Mai Pha mới ban hành thông báo thu hồi đất và thực hiện thu hồi đất.
Không hiểu sao với độ trễ là ngần ấy năm trời, diện tích đất lúa vẫn bị “thống kê nhầm” như báo cáo của UBND tỉnh Lạng Sơn tại buổi họp báo hôm 15/7.
Nếu tính chủ trương có từ 2010, thì vì sao sau 12 năm, công tác thống kê đất lúa lại “nhầm” tới hơn 10ha, tức hơn 100.000m2 đất. Con số không hề nhỏ song lại bị nhầm lẫn khó hiểu.
Phải chăng có “lợi ích nhóm” trong việc cố gò ép xuống dưới mức 10ha, để thẩm quyền phê duyệt dự án nằm trong tay UBND tỉnh Lạng Sơn?
Quyền lợi lớn của nhà đầu tư
100% vốn doanh nghiệp
Phản ánh với phóng viên, nhiều người dân xã Mai Pha thắc mắc: “Vì sao chúng tôi đã đề nghị, đã hỏi, đã chất vấn lãnh đạo tỉnh về nguồn vốn thực hiện dự án mà không được giải đáp”. Câu trả lời có thể tìm thấy ở Điều 5 trong hợp đồng nêu trên. Điều khoản này cho thấy liên danh Hải Phát & Hà Sơn chi 100% tiền từ khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng đến thực hiện xây dựng các hạng mục trong dự án.
Một điều khác khiến khiếu kiện đông người, kéo dài ở Lạng Sơn liên quan tới dự án Khu đô thị mới Mai Pha, đó là tính chất thương mại được thể hiện khá rõ, song quyền lợi của nông dân lại quá ít.
Cụ thể, tại Hợp đồng Thực hiện dự án đầu tư số 18/2020/HĐ-NĐT/UBND-HP&HS về việc thực hiện dự án nêu trên, có rất nhiều điều khoản mang lại lợi ích, quyền hạn lớn cho nhà đầu tư.
Hợp đồng ký ngày 9/3/2020 tại trụ sở UBND tỉnh Lạng Sơn, đại diện bên A là Phó chủ tịch UBND tỉnh, bên B là liên danh Công ty cổ phần đầu tư Hải Phát và Công ty TNHH Hà Sơn.
Theo hợp đồng, tổng mức đầu tư dự án là hơn 3.380 tỷ, trong đó sơ bộ tổng chi phí thực hiện dự án (M1) là khoảng 2.894 tỷ đồng, giá trị bồi thường, giải phóng mặt bằng (M2) là 486 tỷ đồng. Giá trị đề xuất nộp Ngân sách Nhà nước (M3), ngoài tiền sử dụng đất là 20 tỷ đồng. Số tiền này cao hơn mức 16 tỷ đồng trong Hồ sơ mời thầu của chính quyền Lạng Sơn.
Tại điều 7 của Hợp đồng, phần “quyền và nghĩa vụ của bên B”, nhà đầu tư là liên danh Hải Phát & Hà Sơn có những quyền sau: Được đề xuất điều chỉnh quy hoạch, điều chỉnh dự án, điều chỉnh các giải pháp kỹ thuật, điều chỉnh giai đoạn phân kỳ đầu tư... cho dự án với mục có nâng tầm quy mô kiến trúc, kỹ thuật và đẩy nhanh tiến độ thực hiện của dự án; được thực hiện các quyền của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai; được chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án theo quy định của pháp luật; được bán, cho thuê, kinh doanh theo quy định của pháp luật như nhà ở thương mại (nhà ở cao tầng và nhà ở thấp tầng), nhà ở xã hội (nhà ở xã hội cao tầng và nhà ở xã hội thấp tầng), công trình hỗn hợp, công trình thương mại dịch vụ và các công trình xây dựng khác trong toàn bộ phạm vi Dự án theo quy định của Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Luật kinh doanh bất động sản, Nghị định số 99/2015/NĐ-CP, Nghị định 100/2015/NĐ-CP; Nghị định 30/2014/NĐ-CP; Thông tư 19/2016/TT-BXD và các quy định khác có liên quan,.., trừ các công trình phải bàn giao lại cho Nhà nước theo quy định;
Ngoài các công trình nhà ở thấp tầng thương mại phải xây thô hoàn thiện mặt ngoài để kinh doanh theo quy định của pháp luật: Phần diện tích còn lại của nhà ở thấp tầng, nhà đầu tư được phân lô bán nền; được huy động vốn để thực hiện đầu tư theo quy định của pháp luật; được hưởng các chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật.
Với ngần này ưu đãi, cộng thêm việc liên danh Hải Phát & Hà Sơn có đến 25ha đất thương phẩm, rõ ràng là bức xúc của người dân xã Mai Pha rất cần được UBND tỉnh Lạng Sơn lưu tâm. Để so sánh, có thể nhìn vào khung giá do UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành, những hộ dân bị thu hồi tại dự án này đang được đền bù từ 56.000 - 70.000 đồng/m2 đối với đất trồng lúa; từ 46.000 - 60.000 đồng/m2 đối với đất trồng cây lâu năm; từ 52.000 - 66.000 đồng/m2 đối với đất trồng cây hàng năm; từ 38.000 - 46.000 đồng/m2 đối với đất trồng nuôi trồng thủy sản.
Sau khi cộng với các khoản hỗ trợ khác, mỗi hộ dân bị thu hồi đất tại dự án KĐT mới Mai Pha nhận được tiền đền bù từ 228.000 - 420.000 đồng/m2. Điều đáng nói là thẩm quyền phê duyệt dự án không thuộc UBND tỉnh Lạng Sơn.
Nhà Bí thư xã Mai Pha chễm chệ trên đất trồng rừng
Trong lúc người dân xã Mai Pha đang gặp khó khăn vì bị thu hồi đất, thì ông Phan Thanh Lương, Bí thư Đảng ủy xã Mai Pha Phan Thanh Lương lại ngang nhiên xây nhà trên đất trồng rừng. Theo UBND TP Lạng Sơn, ngôi nhà mà ông Bí thư xã xây bề thế như biệt thự, lắp cả barie chắn lối vào, thuộc thửa đất số 24a, tờ bản đồ số 44, tại thôn Khòn Khuyên, xã Mai Pha, TP Lạng Sơn, với diện tích 34.278m2, là đất rừng sản xuất. Thời hạn sử dụng đất tới tháng 5/2050.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp ngày 25/3/2014, mang tên ông Phan Thanh Lương, sinh năm 1965, thường trú trú thôn Khòn Khuyên, xã Mai Pha, TP Lạng Sơn. Đứng từ khu nhà của ông Lương, có thể bao quát một góc thành phố Lạng Sơn.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Hạnh, Chủ tịch UBND TP Lạng Sơn, cho biết: “Sự việc này đã tồn tại từ lâu rồi, từ trước những năm 2017 khi Thanh tra Chính phủ đã phát hiện một số trường hợp ở khu vực này và cho ý kiến rồi, còn từ 2018 đến giờ thì trên địa bàn thành phố không còn có hiện tượng xây dựng trái phép trên đất rừng và san lấp đất đồi. Tuy nhiên, giờ đây thành phố sẽ cho kiểm tra, rà soát lại hồ sơ xem đã xử lý trường hợp này hay chưa và xử lý như thế nào, nếu chưa thì sẽ tiến hành kiểm tra xử lý dứt điểm theo đúng quy định, không có trường hợp nào ngoại lệ cả”.
Ông Hạnh khẳng định “sẽ không có điều chỉnh quy hoạch” để chuyển từ đất rừng sang đất ở tại khu vực mà ông Lương xây nhà trái phép.
Trong khi đó, Phòng TN-MT TP Lạng Sơn từ ngày 22/7 tới nay không tìm thấy các biên bản xử phạt với hành vi của ông Lương, lý do là “thất lạc tài liệu, chưa tìm thấy”.