Rất nhiều người dân ở khu tái định cư (TĐC) Ngư Mỹ Thạnh và Hà Lạc (xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) đã bỏ làng để quay lại đò, bỏ lại những ngôi nhà trơ trọi, thiên tai tàn phá.
Sau trận lũ lịch sử năm 1999, tổ chức CICS của Canada tài trợ cho xã Quảng Lợi xây dựng 36 ngôi nhà TĐC, mỗi hộ được hỗ trợ từ 8 -10 triệu đồng tuỳ theo nhân khẩu. Lúc đó, tại xóm Cung Đường, thôn Hà Lạc có 18 hộ đến xây dựng nhà định cư ổn định, UBND xã dành quỹ đất bố trí cho mỗi hộ là 2500 m2 để xây nhà và tăng gia sản xuất, chăn nuôi. Tuy nhiên, sau gần 11 năm sống ở đây người dân chưa bao giờ nhìn thấy ánh điện, trong lúc bao quanh xóm chưa đầy 1km mạng lưới điện đi ngang qua. Người dân trong xóm chỉ biết sống chung với ngọn đèn dầu leo lét, không xem được tivi, nghe đài, đường sá đi lại khó khăn. Từ những hệ luỵ trên, trong 18 hộ sinh sống ở đây, đến nay chỉ còn 4 hộ bám trụ.
Chỉ tay về phía những ngôi nhà bỏ hoang, ông Đặng Dung - người còn bám trụ ở xóm Cung Đường không khỏi xót xa: Mỗi ngôi nhà như vậy ngoài tiền hỗ trợ, người dân phải bỏ thêm từ 5-10 triệu đồng để xây, bỏ đi thì qua lãng phí, bám trụ lại cuộc sống quá khó khăn. Trước khi đến đây xã hứa sẽ tạo mọi điều kiện, sớm có điện, đường… nhưng người dân đợi mãi chẳng thấy đâu.
Nhằm ổn định cuộc sống cho người dân thuỷ diện sống ven pha Tam Giang lên định cư ổn định, năm 2003 tổ chức CRS (Mỹ) đã tài trợ trên 1,5 tỷ đồng để xây dựng khu TĐC Ngư Mỹ Thạnh. Giữa năm 2004, 40 hộ dân thuỷ diện được hưởng lợi dự án với hình thức chìa khoá trao tay. "Cầm chìa khoá trong tay nhiều ngư dân phải bật khóc. Từ đây được lên bờ, có nhà cửa ổn định, sung túc, con cái được học hành", anh Nguyễn Ngọc nhớ lại. Niềm vui đó chưa với, nhiều trận lụt liên tiếp ập đến trong năm, có lúc lên nửa nhà, khu TĐC luôn trong tình trạng ngập úng triền miên.
Theo nhiều ngư dân ở đây cho biết, trước khi xây dựng khu TĐC này các hộ dân đã có ý kiến xin được nâng nền cao lên nhưng vẫn không được chủ đầu tư và địa phương đồng ý. Trước những bất cập trên, trong 40 hộ đã có trên 10 hộ đã quay lại đò ở hẳn từ 4 - 5 năm nay. Ông Nguyễn Bâng bức xúc: Nhà gì mà cứ mưa xuống nước lại tràn vào sân, nhà cả gang tay sống như vậy ở thuyền còn sướng hơn.
Ông Hoàng Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Lợi vẫn thừa nhận, khu TĐC này được bố trí ở khu vực thấp trũng và nền mống cũng được thiết kế quá thấp về mùa mưa lũ hay ngập, ngư dân ngại ở. Địa phương nhiều lần thuyết phục ngư dân quay lại nhà của mình nhưng vẫn không thành. Với khu TĐC Cung Đường nếu người dân không ở xã sẽ thu hồi cấp cho người khác hoặc lập dự án cho người dân chăn nuôi gia trại. Nhưng với khu TĐC Ngư Mỹ Thanh càng khó khăn hơn, nếu thu thồi cấp lại thì không ai ở.
