Chị Dạ Hương thân mến!
Lá thư này nếu có tên, thì tên là 'Những bà vợ Cửa Lò' chị ạ. Chắc chị có biết việc ấy? Và tôi chỉ muốn viết lên suy nghĩ của mình thôi chị.
Có nói gì thì Công - Dung - Ngôn - Hạnh ở xứ ta, vẫn còn giá trị hữu ích ngàn đời, nền tảng của văn hóa và hôn nhân, đúng không chị? Tôi có phong kiến không, có cổ hủ không, khi khư khư tiêu chuẩn ấy. Ngày xa xưa, ông bà chúng ta đến với nhau theo môn đăng hộ đối, nghe thì như phân biệt nhưng thông gia ngang kinh tế, ngang văn hóa với nhau thì con cái sẽ yên ổn, hạnh phúc. Nhất định các người con gái của những gia đình có ăn có học ấy sẽ được dạy kỹ Công - Dung - Ngôn - Hạnh.
Thế hệ bố mẹ tôi ở ngoài này, là thế hệ chiến tranh chống Pháp, người đi thoát ly hay người chỉ là dân công thôi, bình đẳng về nhận thức, xã hội phải thay đổi. Nhưng từ bà ngoại, bà nội tôi suy ra, cái giềng mối xưa vẫn còn nguyên. Đến thế hệ tôi, sinh đẻ ít theo kế hoạch, kinh tế khó khăn, nhưng xem ra khắp nơi vẫn yên ổn xét về mặt hôn nhân, cưới hỏi. Thậm chí việc cưới xin hồi ấy còn văn minh hơn bây giờ. Vậy nên tôi muốn dừng lại với chuyện bây giờ chị ạ.
Phải thừa nhận các con của tôi hay là con cái của chị và những người cùng thế hệ với chúng ta, chúng khác một trời một vực với chúng ta vì kinh tế khá lên, đời sống mở, có lĩnh vực mở hết cỡ đúng không chị nếu xét về tiện ích của Internet. Thế nên mới có những sinh hoạt như Team Building mà vụ Cửa Lò là một đơn cử. Đời sống phong phú, phụ nữ được giải phóng dữ dội và mặt được là ngành du lịch nhộn nhịp, thu nhiều, đúng là ngành “công nghiệp không khói”.
Có người nói trong trớn vui, thì có thể quá trớn. Có người lại khái quát, cho xã hội mở thì khi nó mở, lại la lối, chỉ trích, mạt sát. Có người lại phản biện, lấy thuần phong mỹ tục ra và lan truyền chuyện một ông chồng đã đuổi cô vợ cởi áo lót ở Cửa Lò đi. Tôi thật phân vân và bối rối. Nếu vợ tôi ở trong cái Team hôm đó, tôi sẽ ứng xử ra sao, và nếu con gái, con dâu tôi mà thế, tôi tính sao?
Bạn thân mến!
Tôi đồ rằng bạn trang lứa với tôi nên chúng ta thoát được những cám dỗ theo Trend trên mạng xã hội, hoặc ở những nơi tụ tập có thể dẫn đến mất kiểm soát. Nếu chúng ta đi du lịch hoặc đi hát karaoke, đi bar, đi bia bọt… chúng ta sẽ có tư thế của người già, người cao tuổi, chúng ta biết cái lằn ranh của mình, điều gì nên và không nên dù không có camera hay các thứ khác chĩa vào.
Ở đây, lứa đi Cửa Lò đang công việc, đang công nhân viên chức, có thể chỉ tứ tuần, đúng, đúng là lứa con cái chúng ta. Có khác, rất khác trong cách chúng làm ăn, xài tiền và ứng xử với cuộc sống do toàn cầu hóa đem lại cho chúng. Mua không điểm dừng, ăn không lượng bụng, đi không tiếc xăng, chơi không kiểm soát, vân vân và vân vân.
Ở các nước văn minh, tưởng thoải mái nhưng đâu cũng có luật, vào quán bar, khi đối tác nữ không ưng, cũng đành chịu “phí ngu”, thậm chí bị kiện; với vợ, nếu vợ hôm ấy khó ở mà chồng vẫn quyết thì sẽ bị kiện là bạo hành, cưỡng bức… Và, ở bãi biển, đồ tắm được nhưng đồ lót thì cấm, cởi cả áo lót ra để nô đùa tập thể, nhất định phải bị tuýt còi.
Nếu vợ bạn trong Team Cửa Lò ấy (tạm gọi như vậy), bạn nghĩ sao ư? Tôi hỏi lại bạn, bạn sẽ đánh đuổi vợ như một ông gì đó thấy xấu hổ quá không? Hay ngậm đắng nuốt cay? Thế hệ chúng ta, như bạn viết, đã quen với kềm chế và kiểm soát, không lo. Nhưng nếu con gái ta, con dâu ta ở trong buổi ấy thì sao? Thì nhất định phải bị phê phán khi về nhà. Nhưng cũng chỉ nên phê phán thôi, nên khuyên con rể và con trai bỏ quá cho, bài học ấy là xương máu.
Xã hội làm quá vì sức mạnh của mạng xã hội luôn nóng, luôn săn những việc nóng để thể hiện quyền lực. Đời sống mở, thì phải chịu đựng được những cú hích của mạng xã hội, nơi hàng chục triệu người tương tác mỗi giờ, mỗi ngày. Phải tập cho quen bạn ạ. Và ai thông minh, thấu hiểu, sẽ tự điều chỉnh, không gì là ghê gớm đến mức phải chết đi hay bỏ nhau. Nếu biết nữa, nên đích thân xin lỗi cộng đồng, tôi, hoặc là chúng tôi quá trớn, xin được cảm thông và tha thứ. Rất vui khi được trò chuyện với bạn một vấn đề tế nhị mà không nhỏ này.
