Lùm xùm vụ tranh chấp dự án ngàn tỷ Ocean Park Vân Đồn: Thụ lý đơn khởi kiện Ngân hàng MB

Cùng với việc gửi đơn đề nghị Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thanh tra toàn diện Ngân hàng TMCP Quân đội trong hoạt động cho vay, nhận thế chấp tài sản và xử lý tài sản đảm bảo của mình, Công ty TNHH Quan Minh cũng gửi đơn ra tòa và được TAND quận Cầu Giấy thụ lý đơn khởi kiện.

Vì sao Công ty Quan Minh khởi kiện Ngân hàng MB ra tòa?

Ngày 15/3/2022, TAND quận Cầu Giấy (TP. Hà Nội) đã có Thông báo số 173 về việc Thụ lý vụ án theo đơn khởi kiện của Công ty TNHH Quan Minh (gọi tắt là Công ty Quan Minh, trụ sở tại thôn 11, xã Hạ Long, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh).

Bị đơn là Ngân hàng TMCP Quân đội (Ngân hàng MB); đơn vị có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là Công ty TNHH Quản lý nợ và Khai thác tài sản Ngân hàng TMCP Quân đội; Công ty TNHH Thương mại Tân Lập (trụ sở tại xã Hạ Long, huyện Vân Đồn).

Tại Thông báo số 173, TAND quận Cầu Giấy cho biết, Công ty Quan Minh khởi kiện yêu cầu TAND quận Cầu Giấy giải quyết 7 nội dung, gồm: Buộc ngân hàng MB phải thực hiện nội dung hợp đồng (HĐ) ngày 7/6/2019 giải ngân số tiền 143 tỷ đồng để tài trợ chi phí xây dựng hạ tầng dự án Ocean Park của Quan Minh; Buộc MB phải trả số tiền hơn 33 tỷ đồng là khoản thu mà Quan Minh được hưởng từ khoản tiền khách hàng đặt cọc mua lô đất tại dự án; Buộc MB phải giải chấp các tài sản là diện tích 13.608m2 đất đã thế chấp tại dự án Ocean Park của Quan Minh; Nhà máy chế biến cát Minh Châu; quyền khai thác mỏ cát trắng silic tại khuc vực xã Quan Lạn, Ngọc Vừng của Công ty TNHH TM Tân Lập; Không chấp thuận số tiền lãi mà MB đưa ra đối với Quan Minh; Buộc Ngân hàng Quân đội đưa Quan Minh ra khỏi danh sách nợ xấu; Buộc MB phải đính chính thông tin, công khai xin lỗi về hành vi làm mất uy tín của Quan Minh; Buộc Công ty Bảo Minh dừng và hủy phiên đấu giá tài sản ngày 18/3/2022.

Kèm theo đơn Khởi kiện, Công ty Quan Minh đã giao nộp các tài liệu, chứng cứ kèm theo, gồm: GCN đăng ký kinh doanh; Hợp đồng vay và văn bản sửa đổi hợp đồng vay; Hợp đồng tín dụng; Các biên bản làm việc; các HĐ thế chấp; Công văn về việc giải chấp tài sản đảm bảo; các thông báo, biên bản về việc thu giữ tài sản; Thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, biên lai.

Căn cứ vào Điều 196 Bộ Luật Tố tụng dân sự, TAND quận Cầu Giấy đã có văn bản gửi tới Viện kiểm sát nhân dân quận Cầu Giấy và các đương sự liên quan.

Trong diễn biến của vụ việc, ngày 12/5/2022, TAND quận Cầu Giấy đã tổ chức hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án kinh doanh thương mại sơ thẩm về Tranh chấp HĐ tín dụng thụ lý số 28/2022.

Theo hồ sơ vụ việc: Công ty Quan Minh đang vay Ngân hàng Hàng hải số tiền 450 tỷ đồng để hoàn hiện hạ tầng kỹ thuật Dự án Ocean Park thì được Ngân hàng MB hứa hẹn cho vay 650 tỷ đồng do đó đã tiến hành ký HĐ vay, HĐ thế chấp tài sản do MB soạn thảo, bao gồm GCNQSDĐ và cả quyền góp vốn của các thành viên trong Công ty.

Ngày 7/6/2019, Công ty Quan Minh kí HĐ vay vốn trung hạn với Ngân hàng MB số tiền 650 tỷ đồng, trong đó có hơn 143 tỷ đồng MB tài trợ cho Quan Minh hoàn thiện dự án Ocean Park tại xã Hạ Long (huyện Vân Đồn). Thời hạn vay đến ngày 31/12/2025.

Tiếp đó, ngày 16/12/2019, Quan Minh tiếp tục ký vay khoản vay ngắn hạn với MB – chi nhánh Hoàng Quốc Việt với 2 hạn mức vay: hạn mức vay 1 số tiền 10 tỷ đồng; hạn mức cho vay 2 số tiền 20 tỷ đồng; thời hạn vay đến ngày 4/12/2020; Hợp đồng cấp tín dụng ký ngày 25/12//2019 với hai hạn mức vay: hạn mức tín dụng 1 số tiền 10 tỷ đồng, giải ngân tối đa 60 tỷ đồng; hạn mức tín dụng 2 số tiền tối đa 60 tỷ đồng; thời hạn vay đến ngày 24/12/2020.

Cùng với đó, Quan Minh ký kết 15 hợp đồng thế chấp tài sản bằng quyền góp vốn của các thành viên trong công ty; thế chấp các lô đất tại dự án Ocean Park do Quan Minh làm chủ đầu tư quyền khai thác khoáng sản (mỏ cát trắng) của công ty TNHH Tân Lập tại xã Minh Châu (huyện Vân Đồn) và các tài sản gắn liền với đất; Dự án nuôi trồng thủy hải sản và Trồng rừng…

Theo Công ty Quan Minh, tài sản thế chấp được định giá thấp, Công ty định giá do chính MB chỉ định (Công ty TNHH Quản lý nợ và khai thác tài sản - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB-AMC).  

Việc thế chấp quyền góp vốn của các thành viên trong công ty và được định giá chỉ 250 tỷ đồng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho doanh nghiệp, bởi Quan Minh đang là chủ sở hữu rất nhiều dự án từ Bất động sản, Mỏ cát trắng silic, Nhà máy chế biến cát Minh Châu, Dự án nuôi trồng thủy hải sản và trồng rừng chứ không phải là công ty dự án (Project company) có giá trị lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng.

MB không thực hiện theo đúng cam kết

Biên bản hòa giải ngày 12/5/2022 cho biết, tháng 12/2019, Quan Minh đã trả cho Ngân hàng MB 30 tỷ đồng đối với khoản vay trung hạn theo cam kết đã ký tại HĐ vay. Tuy nhiên sau đó, từ đầu tháng 1/2020, hoạt động xây dựng các cơ sở hạ tầng của KĐT Ocean Park bị gián đoạn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, cả nước thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về phòng chống Covid. Hoạt động kinh doanh cát của Quan Minh cũng bị giảm mạnh do việc thi công các dự án KĐT ven biển bị tạm dừng; các khách hàng có nhu cầu về cát, hoạt động vận tải cát cũng bị gián đoạn do ảnh hưởng của đại dịch… Ngân hàng MB và Quan Minh thực hiện cơ cấu, điều chỉnh lịch trả nợ HĐ tín dụng vào ngày 5/3/2020 và ngày 1/4/2020.

Theo Thông tư 01/2020 của Ngân hàng Nhà nước quy định về việc các tổ chức tín dụng và Chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, tuy nhiên, MB đã không giữ nguyên nhóm nợ cho Quan Minh mà chuyển toàn bộ dư nợ của công ty sang nhóm 4.

Trong tình cảnh khó khăn do dịch bệnh, Quan Minh vẫn nỗ lực thu xếp và trả nợ nhiều lần các khoản vay ngắn hạn cho MB. Đối với khoản vay ngắn hạn dư nợ đến 31/3/2020 là 38 tỷ đồng. Tháng 4/2020, mặc dù theo HĐ tín dụng vẫn còn hiệu lực nhưng MB không giải ngân cho khách hàng dẫn tới việc Quan Minh không có nguồn tiền để luân chuyển vốn.

Ngày 28/9/2020, UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch 1/500 đối với dự án KĐT Ocean Park do Quan Minh làm chủ đầu tư, nâng giá trị toàn bộ dự án này. Từ tháng 4 đến tháng 9/2020, Quan Minh đã nhiều lần làm công văn đề nghị MB hỗ trợ khó khăn và tiếp tục giải ngân vốn để thi công dự án Ocean Park nhưng MB vẫn tiếp tục từ chối, không giải ngân cho dự án và liên tục yêu cầu Quan Minh trả nợ trước hạn đối với khoản vay trung hạn.

Trước tình thế trên, thời điểm cuối năm 2020, Quan Minh buộc phải ký cam kết bán một phần dự án để trả nợ trước thời hạn cho MB với những điều khoản bất lợi cho khách hàng. Ngoài ra, MB cũng liên tục gửi các văn bản yêu cầu thu hồi tài sản bảo đảm và gửi các văn bản thông báo cho các ban ngành gây ảnh hưởng tới uy tín, danh dự của Quan Minh đối với các đối tác. Sau đó, MB đã kết hợp với công ty đấu giá Bảo Minh bán đấu giá tài sản của công ty Quan Minh khi không có sự đồng ý và cho phép của Quan Minh.

Công ty Quan Minh đề nghị Toà giải quyết các yêu cầu: Buộc Ngân hàng MB thực hiện HĐ cho vay ngày 7/6/2019, giải ngân số tiền 143 tỷ đồng tài trợ cho chi phí xây dựng hạ tầng dự án Ocean Park; trả lại cho Quan Minh số tiền hơn 33 tỷ đồng mà các khách hàng đặt cọc mua các lô đất của dự án; giải chấp các tài sản là 13.608m2 đất đã thế chấp tại dự án Ocean Park; Nhà máy chế biến cát Minh Châu; quyền khai thác mỏ cát trắng silic tại khu vực xã Quan Lạn, Ngọc Vừng của Công ty Tân Lập; vốn góp của các thành viên công ty Quan Minh; không chấp thuận số tiền lãi quá hạn mà MB đưa ra và đưa Quan Minh ra khỏi danh sách nợ xấu.

Trước yêu cầu của Quan Minh, Ngân hàng MB đã đưa ra các yêu cầu phản tố, đề nghị Tòa buộc Quan Minh phải thanh toán toàn bộ nợ và lãi phát sinh. 

Cuộc hòa giải của TAND quận Cầu Giấy với các đương sự không đạt được bất kỳ một thỏa thuận nào. Do đó, vụ việc buộc phải giải quyết bằng con đường tố tụng.

Cũng trong diễn biến của vụ việc, trong thời điểm TAND quận Cầu Giấy đang thụ lý Đơn khởi kiện Ngân hàng MB của Công ty Quan Minh, Ngân hàng MB đã tổ chức đấu giá một phần tài sản thế chấp của Quan Minh. Phía Quan Minh đã có Đơn yêu cầu ngăn chặn (áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời) gửi TAND quận Cầu Giấy. Ngày 20/4/2022, TAND quận Cầu Giấy đã có văn bản yêu cầu Ngân hàng MB không thực hiện việc đấu giá tài sản khi chưa có bản án có hiệu lực pháp luật giải quyết đối với các yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn cũng như phản tố của bị đơn.