Phòng, chống dịch bệnh tôm giống

Sản xuất tôm giống đáp ứng đủ nhu cầu nuôi

Ngày 22/5/2024, Bộ NN-PTNT đã ban hành thông báo số 3661/TB-BNN-VP về “Ý kiến kết luận của Thứ trưởng Phùng Đức Tiến tại Hội nghị quản lý giống tôm nước lợ và ký quy chế phối hợp năm 2024” được tổ chức ngày 17/4 tại Ninh Thuận.

Theo kết luận của Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến, năm 2023, ngành tôm đối mặt với nhiều khó khăn như giá nhiên liệu, vật tư, thức ăn thủy sản tăng. Trong khi kinh tế thế giới phục hồi chậm, nhu cầu tiêu dùng vẫn ở mức thấp tại nhiều nước nhập khẩu dẫn đến giá bán tôm nguyên liệu chưa có nhiều khởi sắc, ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động của chuỗi sản xuất, đặc biệt là hoạt động sản xuất, ương dưỡng giống tôm nước lợ.

Bên cạnh đó, dịch bệnh vẫn tiếp tục gây tổn thất cho các cơ sở sản xuất, ương dưỡng. Nhiều quốc gia nhập khẩu ngày càng quy định khắt khe, đặt tiêu chuẩn cao hơn đối với sản phẩm thủy sản.

“Mặc dù gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên kết quả sản xuất nuôi tôm năm 2023 vẫn đạt được một số thành tựu. Trong đó, diện tích nuôi tôm nước lợ đạt 737 nghìn ha, sản lượng thu hoạch đạt ước khoảng 1,12 triệu tấn và sản lượng sản xuất giống tôm nước lợ đạt khoảng 153 tỷ con, cung ứng đủ cho nhu cầu nuôi của người nuôi”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho hay. 

Theo dự báo, năm 2024, ngành tôm nước lợ tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức như ảnh hưởng xung đột địa chính trị, biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Trong khi Mỹ đang tiến hành điều tra về chống bán phá giá đối với tôm nước ấm của nhiều nước, trong đó có tôm Việt Nam.

Phối hợp kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh

Để đạt mục tiêu phát triển ngành tôm năm 2024, Bộ NN-PTNT đề nghị các cơ quan, đơn vị, hiệp hội, cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống tôm nước lợ tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp.

Đối với Cục Thủy sản, tổ chức các đợt cao điểm kiểm tra, thanh tra tại các vùng sản xuất giống và nuôi tôm trọng điểm, xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm. Đồng thời, tổ chức kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý giống tôm nước lợ của các địa phương.

Tăng cường hơn nữa việc quan trắc môi trường tại vùng sản xuất giống và nuôi tôm trọng điểm, kịp thời cảnh báo, hướng dẫn phòng tránh cho các cơ sở sản xuất để hạn chế tối đa rủi ro cho người sản xuất.

Song song đó, phối hợp với Cục Thú y xử lý dứt điểm, triệt để các bệnh mới trên tôm, đặc biệt là các bệnh nguy hiểm có nguy cơ phát sinh thành dịch. Tổ chức kiểm tra, giám sát các địa phương trong việc thực hiện Quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2024, kịp thời thông tin về nguồn gốc, chất lượng và các vấn đề liên quan giữa các địa phương sản xuất tôm giống với địa phương nuôi tôm thương phẩm.

Tham mưu Bộ NN-PTNT chỉ đạo các đơn vị cung cấp thông tin, số liệu liên quan đến quản lý giống tôm nước lợ theo phân công, phân cấp để phối hợp quản lý, giám sát, đồng thời thực hiện việc truy xuất nguồn gốc, kiểm tra các cơ sở nước ngoài xuất tôm bố mẹ vào Việt Nam.

Đối với Cục Thú y, tăng cường kiểm dịch và kiểm soát dịch bệnh trên giống tôm nước lợ, hạn chế tối đa thiệt hại cho người nuôi; tổ chức xây dựng, phát triển cơ sở sản xuất giống tôm nước lợ an toàn dịch bệnh; có giải pháp hiệu quả xử lý bệnh trên giống tôm nước lợ hiện nay, đặc biệt là một số bệnh mới phát sinh gần đây, có nguy cơ bùng phát thành dịch.

Cùng với đó, Cục Thú y cần kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu giống tôm nước lợ, chia sẻ thông tin về việc nhập khẩu tôm giống nước lợ cho địa phương có cơ sở thực hiện cách ly kiểm dịch nhập khẩu. Định kỳ trước ngày 20 hàng tháng gửi thông tin về việc cấp giấy chứng nhận kiểm dịch giống tôm nước lợ nhập khẩu về Cục Thủy sản để cùng phối hợp, giám sát, kiểm soát.

Đối với Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường, cần rà soát, đề xuất thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu chọn tạo giống tôm nước lợ theo hướng ưu tiên các nhóm tính trạng kháng bệnh - tăng trưởng nhanh. Đồng thời đề xuất cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đầu tư nghiên cứu hoặc liên kết với các đơn vị nghiên cứu để đưa nhanh kết quả, sản phẩm vào sản xuất. 

Ngoài ra, Bộ NN-PTNT cũng yêu cầu Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố quản lý sản xuất, ương dưỡng giống tôm nước lợ tổ chức tuyên truyền, phổ biến đến các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực hiện đầy đủ các quy định về sản xuất, lưu thông và sử dụng giống tôm nước lợ, đặc biệt những quy định mới tại Nghị định số 37/2024/NĐ-CP ngày 4/4/2024 của Chính phủ. 

Tiếp tục hướng dẫn các cơ sở mới đăng ký cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản. Rà soát, thống kê theo quy định những cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản thuộc thẩm quyền quản lý.

Tập trung xử lý triệt để các cơ sở không thực hiện đăng ký cấp Giấy chứng nhận hoặc sản xuất, ương dưỡng mà không đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản theo quy định. 

Cùng với đó, các địa phương cần tăng cường trao đổi về kiểm dịch giống tôm nước lợ để thuận tiện trong việc theo dõi, giám sát và kiểm soát theo quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2024, đồng thời thông tin cho Cục Thuỷ sản những phát sinh trong quá trình quản lý để kịp thời phối hợp tháo gỡ, xử lý…

Bộ NN-PTNT cũng đề nghị các Hội, Hiệp hội ngành hàng có liên quan hướng dẫn, vận động hội viên tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về sản xuất giống tôm nước lợ, triển khai các giải pháp về an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh tại cơ sở, đảm bảo tôm giống xuất bán sạch các bệnh theo quy định và các bệnh nguy hiểm mới phát sinh.

Đồng thời, vận động, tuyên truyền các hội viên áp dụng công nghệ mới để giảm giá thành sản xuất, nâng cao chất lượng con giống; đẩy mạnh liên kết sản xuất, nhân rộng các mô hình, chuỗi sản xuất hiệu quả; nắm vững kế hoạch sản xuất để phát triển thị trường đầu ra. 

Bộ NN-PTNT đề nghị Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức tuyên truyền, nhân rộng mô hình sản xuất, ương dưỡng tôm giống đảm bảo chất lượng, giảm giá thành sản xuất, các mô hình sản xuất tôm giống theo tiêu chuẩn chất lượng theo xu thế của thị trường tiêu thụ.