Quân đội đứng gác bằng xe tải bọc thép bên ngoài Phủ Tổng thống tại quảng trường Plaza Murillo ở thủ đô La Paz, Bolivia, hôm 26/6. Ảnh: Independent.
Trước đó trong ngày, các đơn vị quân đội của Tướng Juan Jose Zuniga, gần đây đã bị tước quyền chỉ huy, đã tập trung tại quảng trường trung tâm Plaza Murillo, nơi có Phủ Tổng thống và tòa nhà Quốc hội. Một nhân chứng cho biết một chiếc xe bọc thép đâm vào cổng Phủ Tổng thống và nhiều binh lính đã xông vào trong.
"Ngày hôm nay, Bolivia đang đứng trước một âm mưu đảo chính. Ngày hôm nay, đất nước của chúng ta một lần nữa phải đối mặt với âm mưu phá hoại nền dân chủ. Chúng tôi kêu gọi sự ủng hộ của người dân Bolivia. Chúng tôi cần người dân Bolivia tập trung và huy động lực lượng để chống lại cuộc đảo chính, bảo vệ nền dân chủ", Tổng thống Luis Arce phát biểu.
Vài giờ sau, binh lính rút khỏi quảng trường và cảnh sát bắt đầu kiểm soát quảng trường. Chính quyền Bolivia đã bắt giữ tướng Zuniga và giải ông đi.
Bên trong Phủ Tổng thống, ông Arce đã chủ trì lễ tuyên thệ nhậm chức của tướng Jose Wilson Sanchez, người thay thế tướng Zuniga trong vai trò tư lệnh lục quân Bolivia. Ngay sau khi nhậm chức, ông Sanchez kêu gọi các binh sĩ trở về doanh trại để tránh đổ máu.
Căng thẳng đã leo thang ở Bolivia trước thềm cuộc tổng tuyển cử vào năm 2025, với cựu Tổng thống cánh tả Evo Morales có kế hoạch tranh cử đối đầu với đồng minh cũ Arce, cho thấy sự rạn nứt lớn trong đảng cầm quyền và bất ổn chính trị ngày một lớn.
Nhiều người không muốn ông Morales trở lại nắm quyền khi ông bị lật đổ bởi các cuộc biểu tình lan rộng và được thay thế bằng một chính phủ bảo thủ lâm thời sau 13 năm cầm quyền. Ông Arce sau đó đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào năm 2020.
Xe bọc thép và binh sĩ tham gia đảo chính tại quảng trường Plaza Murillo, nơi có Phủ Tổng thống và tòa nhà Quốc hội Bolivia, hôm 26/6. Video: X.
Tướng Zuniga gần đây đã cho rằng ông Morales không thể trở lại làm Tổng thống và đe dọa sẽ ngăn chặn ông nếu ông cố gắng tranh cử, điều này khiến Tổng thống Arce tước quyền chỉ huy của Tướng Zuniga.
Trước cuộc tấn công vào Phủ Tổng thống, Tướng Zuniga đã nói chuyện với các phóng viên tại quảng trường và phản ánh sự tức giận ngày một lớn ở Bolivia, nơi đang đối mặt với suy thoái kinh tế khi dự trữ của ngân hàng trung ương cạn kiệt và áp lực lớn đối với đồng boliviano khi xuất khẩu khí đốt giảm.
"Ba tư lệnh quân đội đến đây nhằm thể hiện sự bất bình. Hãy ngừng phá hoại, ngừng làm đất nước thêm nghèo nàn và chấm dứt bôi nhọ quân đội của chúng tôi", ông Zuniga nói.
Văn phòng công tố Bolivia cho biết họ sẽ mở một cuộc điều tra hình sự nhắm vào ông Zuniga và những người liên quan đến âm mưu đảo chính.
Các nhà lãnh đạo khu vực cũng lên án vụ đảo chính hụt và thể hiện sự ủng hộ đối với chính quyền Tổng thống Arce.
"Chúng tôi án mạnh mẽ âm mưu đảo chính ở Bolivia. Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ Tổng thống Luis Alberto Arce Catacora", Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador chia sẻ trên X.
Ngay cả các đối thủ chính trị bảo thủ của chính phủ ở Bolivia cũng lên án hành động đảo chính, bao gồm cả cựu Tổng thống Jeanine Anez, người bị cầm tù vào năm 2022 trong bối cảnh bất ổn chính trị.
"Tôi hoàn toàn phản đối việc huy động quân đội ở Plaza Murillo nhằm phá hoại trật tự hiến pháp. Đảng Phong trào tiến lên chủ nghĩa xã hội (MAS) của ông Arce và ông Morales phải được loại bỏ thông qua bầu cử vào năm 2025. Người Bolivia chúng tôi sẽ tự bảo vệ nền dân chủ", bà Anez nói.
