Tin tức về cuộc “thực nghiệm hiện trường” về vụ trộm xảy ra tại phòng làm việc của ông Luyến vào đêm ngày 17 tháng 4, do cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Đào Sơn cho bị can Trần Văn Thà diễn tả lại những hành vi đột nhập, lấy số phong bì trong tủ bàn làm việc của ông, lại tràn ngập trên các báo, cả báo in lẫn báo điện tử.
Các báo còn tường thuật cả buổi họp báo do cơ quan Cảnh sát Điều tra tổ chức ngay sau buổi cho bị can thực nghiệm hiện trường. Và dẫn lời của Phó thủ trưởng cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Đào Sơn Nguyễn Văn Thuận đã nói với báo chí:
- Qua buổi thực nghiệm tại hiện trường, thấy những gì bị can Trần Văn Thà đã làm, rất phù hợp với những lời khai nhận của anh ta. Anh ta xác định rất đúng tòa nhà, số tầng và số phòng làm việc của đồng chí Luyến, nên sau khi chuyền qua cành nhãn vào sân cơ quan.
Và sau khi dừng lại quan sát, anh ta đã tìm đến phòng làm việc của đồng chí Luyến rất chính xác, đã dùng chìa khóa vạn năng mở cửa phòng làm việc, mở cửa tủ bàn làm việc của đồng chí Luyến một cách thành thạo.
Còn Trần Văn Thà, sau buổi làm việc đó, lại được đưa trở lại phòng tạm giam. Ngày ngày, ngoài hai lần quản giáo mở cửa cho tù tự giác đưa cơm cho anh vào hai thời điểm 9 giờ và 16 giờ, không ai hỏi đến anh nữa, mặc anh mòn mỏi chờ ngày được về nhà theo lời hứa của Điều tra viên.
Một hôm, có một người đàn ông trạc 40 tuổi, xách cặp đến Phòng Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Đào Sơn gặp Điều tra viên chính Lê Văn Điệu:
- Tôi là luật sư Nguyễn Hồng Trăm, Chủ tịch Hội đồng Thành viên của Cty Hợp danh luật Nguyễn Hồng Trăm và Cộng sự, thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Đào Sơn. Tôi được bà Nguyễn Thị Liên, vợ của bị can Trần Văn Thà, mời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị can từ giai đoạn điều tra.
Chúng tôi đã nhận lời, và bảo vệ cho bị can Trần Văn Thà miễn phí, vì gia đình bà Liên có hoàn cảnh rất khó khăn. Đề nghị bố trí cho tôi gặp thân chủ để hỏi xem anh ta có đồng ý chấp thuận đề nghị của vợ mình, để luật sư bảo vệ không.
Nói xong, luật sư xuất trình thẻ hành nghề luật sư, giấy giới thiệu, đơn mời luật sư và hợp đồng dịch vụ pháp lý được ký giữa bên A là Nguyễn Thị Liên với bên B là Cty Hợp danh luật Nguyễn Hồng Trăm và Cộng sự. Xem xong tất cả những giấy tờ trên, Điều tra viên bảo:
- Bây giờ thì chúng tôi chưa thể bố trí cho luật sư gặp bị can Trần Văn Thà được. Trừ thẻ hành nghề, còn những giấy tờ khác thì luật sư để lại đây, rồi mời luật sư cứ về. Một tuần nữa luật sư quay lại.
Sự việc được Lê Văn Điệu báo cáo với Trưởng phòng Cảnh sát Điều tra ngay hôm đó. Trưởng phòng báo cáo với Nguyễn Văn Thuận, rồi lại được Thuận báo cáo với Trần Thanh. Nghe báo cáo xong, Thanh chỉ thị:
- Không được. Phải ngăn luật sư lại.
- Vâng. Xin chấp hành ý kiến chỉ đạo của anh.
Ngay ngày hôm sau, Trần Văn Thà lại được dẫn lên phòng hỏi cung. Thấy Điều tra viên chính Lê Văn Điệu, anh hỏi ngay:
- Cán bộ ơi. Cán bộ bảo em là sau sáng Chủ nhật ấy thì em được về. Mà sao mãi hôm nay em vẫn còn phải ở lại trại?
- Việc của anh hơi lâu một chút. Vì còn phải chờ đại diện Viện Kiểm sát đến phúc cung. Nhưng đại diện Viên Kiểm sát bận chưa có thời gian. Hôm nay, tôi thông báo cho anh một việc. Là vợ anh, chị Nguyễn Thị Liên, đã mời luật sư đến bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho anh. Anh có đồng ý không?
Thà ngơ ngác:
- Vợ em thuê luật sư? Thế thuê thì có mất nhiều tiền không ạ?
- Theo luật sư nói, nếu anh đồng ý, thì vợ anh phải trả cho luật sư 50 triệu đồng.
Thà giẫy nẩy:
- Những 50 triệu đồng, thì nhà em lấy đâu ra? Đến ăn cũng còn chả đủ nữa là. Em không đồng ý đâu.
- Không chỉ vậy đâu. Việc của anh, sau khi có kết luận điều tra, hồ sơ sẽ được chuyển đến Viện Kiểm sát. Viện chuyển đến tòa. Và tòa sẽ xem xét, sẽ tha cho anh về, để cho…khách quan. Nếu anh mời luật sư, thì tòa cho là anh không tin tưởng vào sự công minh của tòa. Tòa người ta tự ái, sẽ không tha cho anh nữa, mà lại cho anh mấy năm tù, thì khổ thân. Tôi bảo thật đấy.
- Nhờ cán bộ nói với vợ em. Là em không đồng ý luật sư đâu.
- Không đồng ý, thì anh phải viết đơn.
- Viết đơn thế nào? Em không biết viết.
- Được. Bút giấy đây. Để tôi đọc cho mà viết. Nào... Đơn từ chối luật sư. Xuống dòng. Kính gửi Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Đào Sơn. Xuống dòng. Tôi là Trần Văn Thà, 42 tuổi, hộ khẩu thường trú tại thôn Văn Quan, xã Tiền Phong, TP. Đào Sơn. Xuống dòng. Tôi là bị can trong vụ án trộm cắp tài sản xảy ra đêm ngày 17 tháng 4. Hiện bị tạm giam tại trại tạm giam Công an tỉnh Đào Sơn. Xuống dòng.
Qua tiếp xúc với các Điều tra viên, tôi đã nhận ra sai trái của mình. Và tôi đã khai nhận đầy đủ, trung thực. Trong quá trình khai báo, tôi không bị nhục hình, đe dọa, mớm cung hay ép cung gì cả. Sự việc đã rõ.
Tôi trông chờ vào sự khoan hồng của pháp luật và không có nhu cầu mời luật sư tham gia trong suốt quá trình tố tụng của vụ án. Vì vậy, bằng đơn này, tôi đề nghị cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Đào Sơn chấp nhận cho tôi từ chối luật sư do vợ tôi là Nguyễn Thị Liên mời.
Tôi xin cám ơn. Xuống dòng. Người viết đơn. Xong, anh ký tên và ghi rõ họ tên xuống dưới. Thế, xong rồi. Bây giờ tôi dẫn anh đến gặp Giám thị trại tạm giam, để ông ấy xác nhận chữ ký của anh trong đơn.
Đúng hẹn, luật sư quay lại. Lê Văn Điệu giở tập hồ sơ, đưa lá đơn của Thà cho luật sư xem:
- Chúng tôi đã thông báo cho bị can Trần Văn Thà biết việc gia đình mời luật sư. Nhưng anh ta từ chối. Đây là đơn xin từ chối luật sư của bị can. (còn nữa)