Cô kính mến!
Nhớ hồi em trai cháu đi cao học ở nước ngoài, nó thấy sao mà về cứ băn khoăn với mẹ rằng răng của nó lý ra phải đẹp hơn. Từ khi con nó còn nhỏ cho đến tận bây giờ, lúc nào nó cũng giục con nó "Đánh răng chưa?" Cái mặc cảm răng ở nó thật kỳ cục cô ạ.
Cháu còn nhớ hồi nó bé, mẹ cháu khổ sở vì hai thứ ở nó: đi cắt tóc và đi nhổ răng sâu. Vô tiệm tóc, nó nhìn vào gương khóc tới khi nào thợ cắt xong thì thôi. Còn răng sâu, không bao giờ đặt nó vào ghế nha sĩ được. Vậy nên răng chân săng sâu cả hàm, khi nó vấp ngã mấy chân răng bật ra cùng lúc. May mà hay té nên chân răng văng ra hết, không bị răng mới mọc đội lên, không ngay hàng thằng lối. Đến con của cháu, cháu cho chúng niềng răng từ sớm. Ngày xưa đói ăn thiếu thốn, làm gì có kỹ thuật niềng răng, đúng không cô?
Quan sát người Việt mình cháu thấy hàm răng chúng ta tệ thật, vàng ảm, hoặc không hàng lối. Người già và người nghèo ở thôn quê, càng rõ, người còn trẻ mà hư răng, sún răng quá đông. Khi đưa các con đi học trường quốc tế cháu mới biết và phân biệt, hàm răng của người Tây rất đẹp, như thể họ dùng kem đánh răng tốt, hoặc là ở trong gien, họ đã khỏe mạnh, hoặc là họ có tiền chăm sóc răng hay sao ấy.
Nhưng khi con của cháu học tiếng Pháp thì nó đi Pháp và tiếp xúc với thầy cô người Pháp, nó lại hiểu, hình như răng người Pháp không đẹp bằng răng người Mỹ, vì sao không biết nữa? Chiều cao và răng miệng là hình ảnh quốc gia. Cháu thấy người mình thấp lùn và khoản răng miệng là nỗi mặc cảm, đúng không cô? Cháu biết vậy từ chị em cháu nên con của cháu được cho uống sữa để cao và vợ chồng cháu tốn tiền cho răng miệng của chúng kha khá. Vậy mà vẫn chưa ăn thua cô ơi.
Cháu thân mến!
Cô từng có bài báo về nỗi niềm của mình khi đứng trong bãi xe máy của một trường đại học. Sinh viên ta thấp bé nhẹ cân như là những đứa trẻ vị thành niên 15 hay 16 tuổi mà thôi. Vì đâu? So với thời ông nội của cô, đã thấy các cháu sinh viên bây giờ lùn hơn họ chừng 2 tấc, nghĩa là người xưa cao tầm 1m8 là thường. Vì đâu? Vì thức ăn ngày xưa đầy đủ, can-xi không thiếu, tôm cá và mọi thứ tự nhiên, mênh mông dư thừa.
Chúng ta bị thời bao cấp thiếu thốn tệ hại, nó khiến thế hệ sinh từ 1970 đến năm 2000, bị tổn thương thể hình nghiêm trọng. Về răng miệng, đúng, ngày xưa người Việt mình có trầu cau giữ răng, thế hệ ấy hàm rằng khỏe, nhờ vào nước chè xanh nữa. Dù răng không trắng nhưng khỏe. Thời răng đen nhức như hạt na (mảng cầu). Cũng thời cách mạng và bao cấp, kem đánh răng còn không có, lấy gì dưỡng răng? Tơi tả một thời gian dài và các con cô sinh vào thập niên 1970 lãnh đủ.
Đúng là nhìn vào thể hình để thấy quốc gia ấy có giàu mạnh không. Nhưng đường nghĩ người Mỹ hàm răng đẹp mà mạnh, hơn 50% dân Mỹ bị béo phì cháu ơi. Phì mà răng trắng cũng chẳng để làm gì. Chúng ta thấy một số người ở Hollyood nên ta tưởng người Mỹ đều như vậy cho dù họ có chế độ sữa từ bé cho các bé, mọi bé, họ uống sữa như uống nước. Và rồi can-xi ấy ở trong gien. Rất nhiều Việt kiều mình về VN để làm răng, chữa răng, họ bảo làm răng dưỡng răng ở Mỹ rất nhiều tiền. Hóa ra là người Mỹ thì phải chú ý đến răng miệng, ấy là chiến lược quốc gia đã thấm nhuần vào văn hóa sống. Như nhà không có hàng rào, nhà ở Mỹ tự do với bãi cỏ nhưng không cắt cỏ sẽ bị phạt (dù hàm răng không sáng thì không bị phạt). Vậy đó, văn hóa Mỹ.
Vì sao con của cháu có sự so sánh giữa răng người Mỹ và người Pháp? Có lẽ do cháu học phổ thông tiếng Anh trường Tây và học tiếng Pháp trên đại học với người Pháp và có đi du lịch Pháp? Như cô nói, thước đo của nền kinh tế nằm ở thể hình và cả răng miệng công dân nước đó nữa. Từ khá lâu Pháp không còn là siêu cường, cường quốc của châu Âu, đang có nhiều nước vượt họ như Đức, như một số quốc gia Bắc Âu. Thu nhập của người Pháp không thể sánh với người Mỹ, vì vậy khoản dành cho răng miệng không lớn. Ăn và chơi phải đủ đã, người Pháp đang đối mặt ghê gớm với nạn nhập cư và thất nghiệp. Đơn giản vậy.
May mắn là các cháu đã có điều kiện để con mình vượt lên, học hành thành công, hình thể được săn sóc, nhưng đa phần người mình vẫn túng thiếu. Quốc gia còn bấp bênh về kinh tế thì đành như vậy đã. Có lẽ sau năm 2035, thì mới có một thế hệ sinh từ năm 2000 mới sáng theo nhiều nghĩa cháu ạ, ngoại ngữ, vóc dáng, cốt cách, trong đó có cả sự không mặc cảm về hàm răng vàng ảm như ông cha tên tổ, hy vọng vậy đi, nhé.
