Thất thoát ngân sách tại dự án Cụm dân cư Trường Sơn

Sai phạm từ trong trứng

Dự án Cụm dân cư Trường Sơn được UBND tỉnh Nghệ An cấp giấy chứng nhận đầu tư số 27121000031 ngày 26/6/2014, do Công ty CP Tiến Lực làm chủ đầu tư. Địa điểm xây dựng tại phường Cửa Nam, thành phố Vinh, vốn là phần đất trước đây Hợp tác xã cổ phần Trường Sơn thuê đất và trả tiền thuế đất hàng năm.

Hồ sơ thiết kế cơ sở của dự án này do Công ty CP đầu tư và xây dựng Tân Long lập theo quy hoạch. Dự án bao gồm 55 căn nhà liền kề cùng hệ thống cây xanh và các công trình phụ trợ. Qua kiểm tra, thông số kỹ thuật và diện tích xây dựng cơ bản phù hợp với quy hoạch chi tiết và hồ sơ thiết kế cơ sở đã được thẩm định. Tuy nhiên sai phạm bắt nguồn từ khi Hợp tác xã cổ phần Trường Sơn giải thể.

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An giao Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ vụ việc dự án Cụm dân cư Trường Sơn sang Cơ quan điều tra Công an tỉnh để xử lý vì có dấu hiệu làm thất thoát Ngân sách Nhà nước hơn 7,7 tỷ đồng. Lúc này, dư luận vẫn đang trông chờ cái kết của dự án đầy tai tiếng. 

Theo ghi nhận của Nông nghiệp Việt Nam, ngày 14/5/2012 HTX Trường Sơn có đơn đề nghị gửi đến UBND thành phố Vinh đề nghị phương án giải thể tự nguyện. Mặc dù ngày 16/5/2012 UBND thành phố Vinh mới ban hành thông báo chấp thuận nhưng HTX Trường Sơn và Công ty CP Tiến Lực đã “đi trước một bước” khi thực hiện Biên bản cam kết đền bù tài sản vào ngày 11/5/2012, giá trị thể hiện hơn 8,8 tỷ đồng. Tháng 12/2012 Công ty CP Tiến Lực đã trả chi phí đền bù tổng số tiền hơn 8,2 tỷ đồng.

Sau khi giải thể tự nguyện phía HTX Trường Sơn chỉ nộp lại Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh mà "lờ" đi thủ tục trả lại đất cho nhà nước quản lý, không nộp con dấu cho cơ quan chức năng.

Lạ thay, UBND thành phố Vinh chịu trách nhiệm quản lý nhà nước, là cơ quan ban hành văn bản chấp thuận việc giải thể tự nguyện của HTX Trường Sơn nhưng không tiến hành đôn đốc, không làm các thủ tục nhằm thu hồi đất. Sự tắc trách này dẫn đến việc xác định phương án bồi thường, GPMB không đúng với quy định hiện hành, qua đó gây thất thoát hàng tỷ đồng tiền ngân sách nhà nước.

Bao giờ xử lý?

Kết quả thanh tra dự án Cụm dân cư Trường Sơn của Đoàn thanh tra liên ngành đã chỉ rõ hàng loạt vấn đề trong công tác quản lý sử dụng đất, thu hồi đất, giao đất và khấu trừ tiền GPMB vào tiền sử dụng đất phải nộp của dự án dưới hình thức ghi thu, ghi chi cho chủ đầu tư là không đúng quy định với số tiền hơn 7,7 tỷ đồng.

Thực sự quan ngại khi các đơn vị liên quan dù biết HTX Trường Sơn giải thể tự nguyện nhưng không tiến hành thủ tục thu hồi đất theo quy định tại khoản 2 Điều 38 Luật Đất đai 2003 và đền bù tài sản trên đất theo điểm a khoản 2 Điều 35 của Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ, qua đó “mở đường” cho đơn vị này tiếp tục sử dụng con dấu đã hết hiệu lực. Phần đất thu hồi cũng không đủ điều kiện đấu giá đất và tài sản trên đất để tiến tới thực hiện dự án.

Cơ quan chức năng xác định, trước tiên HTX Trường Sơn chịu trách nhiệm do không làm thủ tục trả lại đất cho nhà nước; không nộp lại con dấu cho cơ quan chức năng khi đã việc giải thể đã được chấp thuận; sử dụng con dấu đã hết hiệu lực khi lập tờ trình đề nghị thu hồi đất để thực hiện dự án.

UBND thành phố Vinh chịu trách nhiệm trong công tác quản lý đất đai, không tham mưu thu hồi đất khi HTX Trường Sơn dẫn đến không triển khai được việc đấu giá tài sản của nhà nước để thực hiện dự án và đề nghị nhà nước chi trả tiền bồi thường GPMB.

Sở TN-MT không xử lý giá trị còn lại của tài sản trên đất theo điểm C khoản 2 Điều 35 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Thủ tướng Chính phủ. Ngược lại tham mưu UBND tỉnh chi trả tiền bồi thường GPMB để thực hiện dự án và được khấu trừ giá trị bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho Công ty CP Tiến Lực bằng hình thức ghi thu, ghi chi không đúng quy định.

Trong khi đó, Sở Tài chính, Sở Xây dựng chịu trách nhiệm liên đới trong việc làm thất thoát ngân sách Nhà nước do có xác nhận tại các văn bản thẩm định phương án bồi thường GPMB của dự án Cụm dân cư Trường Sơn.