Khu vực cấp phép làm nhà máy biến thành điểm khai thác mỏ
Năm 2008, Công ty Cổ phần Công nghiệp Mangan Cao Bằng (gọi tắt là Công ty Mangan Cao Bằng) được UBND tỉnh cho thuê đất khai thác quặng Mangan tại xóm Lũng Giạng, Lũng Nậm; xưởng sơ chế và bãi chứa quặng tại xóm Tốc Tát, xã Quang Trung, huyện Trà Lĩnh (nay là huyện Trùng Khánh).
Năm 2009, UBND huyện Trà Lĩnh cũ đã có quyết định số 46/QĐ-UBND thu hồi 66.728,5 m2 đất rừng, vị trí thửa đất tại xóm Tốc Tát, thửa đất số 198, tờ bản đồ số 02 của ông Nông Xuân Thanh, trú tại xóm Tắng Giường - Ngã Tư, xã Quang Trung để giao cho Công ty Mangan Cao Bằng làm xưởng sơ chế và bãi chứa quặng.
Tuy nhiên, hiện nay theo khảo sát thực tế của phóng viên, Công ty mangan Cao Bằng không làm xưởng sơ chế và bãi chứa quặng tại xóm Tốc Tát (nay là xóm Thôn Ga, xã Quang Trung) theo đúng với Quyết định cho thuê đất của UBND tỉnh Cao Bằng năm 2008 và Quyết định thu hồi đất của UBND huyện Trùng Khánh năm 2009. Phần đất nói trên hiện là bãi thải của mỏ Mangan và còn có 2 hang khai thác quặng tại đây.
Trao đổi với một cán bộ của Sở Tài nguyên và Môi trường Cao Bằng, việc Công ty Mangan Cao Bằng làm bãi thải chưa được phê duyệt theo đúng quy định. Thứ 2 là vấn đề công ty cho khai thác hầm lò ra ngoài chỉ giới giầy cấp phép của UBND tỉnh Cao Bằng.
Ngày 22/7/2021, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Trùng Khánh đã xuống kiểm tra thực địa và xác định việc Công ty Mangan Cao Bằng tiến hành khai thác hầm lò tại 2 vị trí ở khu vực được cho thuê làm khu vực xưởng sơ chế và bãi chứa quặng là không đúng với mục đích thuê đất theo quyết định của UBND tỉnh Cao Bằng cấp năm 2008.
Tuy nhiên, sự việc này cũng chỉ dừng lại ở mức kiểm tra cho xong, chứ không có biện pháp xử lý. Vì vậy, đề nghị các cơ quan huyện Trùng Khánh và tỉnh Cao Bằng cần sớm làm rõ liên quan tới sai pham trong khai thác mỏ của Công ty Mangan Cao Bằng.
Người dân bức xúc khiếu nại khắp nơi
Bà Vi Thị Bào, xóm Thôn Ga, xã Quang Trung chia sẻ: Trước đây, khi nguồn nước còn về nhiều, mỗi năm gia đình thu hoạch được 50 - 60 bao thóc/vụ. Mấy năm gần đây, từ khi Công ty Mangan Cao Bằng tiến hành khai thác hầm lò tại vị trí đất làm xưởng sơ chế và bãi chứa quặng, nguồn nước mỏ phục vụ sản xuất gần gia đình tôi không còn nữa, gây khó khăn trong canh tác lúa.
Gia đình tôi phải chờ mưa xuống nhưng cũng không canh tác được hết diện tích vì thiếu nước, có năm chỉ thu được 5 - 6 bao thóc. Năm nay do gia đình phản ánh nên bên Công ty bơm nước cho, vụ vừa rồi thu hoạch được khoảng 20 bao thóc.
Bà Nông Thị Ngoan, xóm Nà Khoang, thị trấn Trà Lĩnh, huyện Trùng Khánh cho biết: Không chỉ khai thác hầm lò không đúng vị trí, Công ty Mangan Cao Bằng khi khai thác 2 hầm lò tại khu vực xưởng sơ chế và bãi chứa quặng còn làm ăn sâu vào đất của gia đình tôi và một hộ gia đình khác trong xóm Thôn Ga. Khi phát hiện, tôi đã đại diện cho các hộ gia đình khác bị ảnh hưởng làm đơn gửi đến UBND xã Quang Trung, UBND huyện Trùng Khánh và UBND tỉnh Cao Bằng để các cấp có thẩm quyền làm rõ vấn đề trên.