Thanh tra định kì sao không phát hiện?
Liên quan tới vụ bán đất trái thẩm quyền tại thị trấn Quý Lộc, huyện Yên Định (Thanh Hóa), ông Phạm Tiến Dũng, Chủ tịch UBND huyện Yên Định cho biết, đây là vụ việc phức tạp và nhạy cảm, cần thời gian để hoàn thiện kết luận kiểm tra.
“Sau khi nhận được phản ánh của các hộ dân, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã trực tiếp chỉ đạo Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hóa điều tra, làm rõ vụ việc. UBND huyện Yên Định cũng rất thận trọng khi thực hiện nhiệm vụ được giao. Trước mắt các cán bộ có liên quan tới vi phạm trong vụ việc trên đã bị xử lý về mặt Đảng. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, đoàn công tác phát hiện nhiều tình tiết phát sinh cần củng cố, xác minh cụ thể về số lượng các lô đất bán trái thẩm quyền và những người có liên quan tới vụ việc trên", ông Dũng cho biết.
Trụ sở UBND huyện Yên Định. Ảnh: Quốc Toản.
Khi được hỏi về những tồn tại dai dẳng xung quanh các vi phạm đất đai tại thị trấn Quý Lộc nhưng chưa được xử lý triệt để, trong khi trách nhiệm của lãnh đạo huyện, các phòng ban có liên quan thì chưa được xem xét và xử lý theo quy định, ông Dũng cho hay: “Về mặt nguyên tắc, cấp ủy chính quyền khi quyết định thanh tra, kiểm tra, phải thực hiện trên tinh thần đúng quy định pháp luật, đảm bảo công tâm khách quan, không bao che. Không có chuyện chúng tôi xử lý không đúng người không đúng trách nhiệm. Thời điểm năm 2018, sau khi UBND huyện ra Kết luận thanh tra tại thị trấn Quý Lộc, Ban thường vụ Huyện ủy đã kiểm tra dấu hiệu vi phạm của Đảng viên trên cơ sở Kết luận 116 của huyện. Tiếp đó, Huyện ủy đã kỷ luật hàng loạt cán bộ có vi phạm, thậm chí có người còn bị khởi tố.
Đây là vụ việc xảy ra từ nhiều năm, cụ thể là việc giao đất trái thẩm quyền xảy ra từ tháng 2019 trở về trước. Cùng thời điểm xảy ra sự việc trên, lãnh đạo huyện đã bị xử lý hình sự (việc xử lý cán bộ như ông Dũng nói không liên quan tới vụ việc vi phạm tại thị trấn Quý Lộc-PV).
Gần đây, liên quan đến việc mua bán đất trái thẩm quyền tại thị trấn Quý Lộc, huyện tiếp tục chỉ đạo xác minh và không có yếu tố tập thể trong vụ việc này. Tuy nhiên, do cấp xã không báo cáo, trong khi huyện thì không nắm được tình hình nên đến nay vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm”, ông Dũng nói.
Ông Lê Văn Khang, nguyên cán bộ địa chính thị trấn Quý Lộc vừa bị bắt. Ảnh: Công an Thanh Hóa.
Trước những những vi phạm về đất đai đã tồn tại nhiều năm tại thị trấn Quý Lộc, câu hỏi đặt ra là: Việc thanh tra, kiểm tra định kỳ, hoặc chuyên đề, đột xuất vấn đề quản lý sử dụng đất ở địa phương trong những năm qua được thực hiện như thế nào? Nếu có tại sao vẫn không phát hiện ra vi phạm?
Về việc này, ông Phạm Tiến Dũng từ chối bình luận: “Câu hỏi này có thời gian tôi sẽ chia sẻ sau. Tôi sẽ trao đổi ở một buổi làm việc khác. Quan điểm chung của huyện là không bao che cho vi phạm”.
Nói về việc xử lý cán bộ có vi phạm sau khi có kỷ luật đảng và việc đảm bảo quyền lợi của người nhận chuyển nhượng đất, ông Phạm Tiến Dũng cho biết: "Sau khi cán bộ bị xử lý kỷ luật về mặt Đảng, thì UBND huyện căn cứ hình thức xử lý để đưa ra quyết định kỷ luật tương xứng. Đối với ông Trịnh Đình Khoa, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND thị trấn Quý Lộc nếu đã bị cách hết chức vụ về mặt Đảng thì sẽ cách chức Chủ tịch UBND thị trấn.
Đối với các hộ dân đã nộp tiền trước 1/7/2014, UBND huyện sẽ hướng dẫn họ làm thủ tục để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đối với trường hợp mua đất sau thời điểm trên thì luật không có phép thực hiện. Đối với những trường hợp cấp đất không đúng vị trí thì sẽ giao tham mưu nghiên cứu làm rõ. Sắp tới huyện sẽ có tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh xem xét, cho ý kiến chỉ đạo. Song song đó, Công an tỉnh Thanh hóa đang điều tra vụ việc. Nếu cá nhân tập thể nào làm sai phạm thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, thậm chí phải thực hiện bồi thường nhà nước”, ông Dũng nói.
Câu hỏi về thẩm quyền và trách nhiệm của lãnh đạo huyện?
Cũng liên quan tới những vi phạm đất đai tại thị trấn Quý Lộc, hồ sơ của NNVN có được cho thấy, từ năm 2011-2013, UBND thị trấn Quý Lộc đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 536 suất đất. Tuy nhiên, việc giao đất ngoài thực địa không theo quy định nên đã giao sai 379/536 suất đất (chiếm khoảng 70%).
Đáng chú ý, trong danh sách hàng trăm lô đất được giao không đúng quy định có 2 suất đất được cấp sổ đỏ nhưng không có trên thực tế; 2 suất đất là mương nước; 27 suất đất chưa xác định được vị trí theo giấy thu tiền; giao 32 suất đất khi chưa giải phóng mặt bằng; 34 suất đất giao trái thẩm quyền; 137 suất đất giao sai vị trí trong giấy thu tiền… Các sai phạm về đất đai này đến nay vẫn chưa được xử lý triệt để.
Đến nay, nhiều cán bộ tại tại thị trấn Quý Lộc đã bị xử lý trách nhiệm. Riêng ông Lê Văn Khang, nguyên cán bộ địa chính thị trấn đã bị khởi tố vì tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản".
Nhiều hộ gia đình đã trót mang tiền cho ông Lê Văn Khang để mua đất, nhưng không nhận được đất. Ảnh: Quốc Toản.
Dưới góc nhìn pháp lý, Trần Đức Phượng (đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, cần làm rõ xem xét trách nhiệm có liên quan của cán bộ trong vụ việc này.
“Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân thuộc thẩm quyền của UBND huyện Yên Định. Do đó, cần kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ của việc cấp sổ đỏ này. Nếu cấp sai, tùy mức độ, hậu quả, có thể xem xét hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả của cán bộ có liên quan”, Luật sư Phương cho biết.
Nói về hành vi, ông Trịnh Đình Khoa, Chủ tịch UBND thị trấn Quý Lộc ký và đóng dấu xác nhận vào các giấy tờ ủy quyền mua bán đất không có trên thực tế, Luật sư Trần Đức Phượng phân tích: "Con dấu của UBND xã do Chủ tịch thị trấn quản lý. Việc đóng dấu lên các giấy tờ ủy quyền cần làm rõ hai vấn đề: Thứ nhất, nếu họ không biết việc đóng dấu thì bị xem xét trách nhiệm quản lý. Trường hợp gây hậu quả thì mới xem xét tội về thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Thứ 2, nếu họ biết mà vẫn để cán bộ đóng dấu, hoặc họ cùng tham gia (biết, ăn chia,..) thì có dấu hiệu đồng phạm trong tội có tổ chức”.
Cán bộ huyện cũng có liên đới
Trao đổi với NNVN, ông Bùi Văn Xuyền, ĐBQH khóa XIV (nhiệm kỳ 2016-2021) cho rằng, thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong vụ việc này thuộc UBND cấp huyện. Trong trường hợp nếu huyện cấp sai Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì phải chịu trách nhiệm liên đới.
"Nếu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không đúng thì huyện phải chịu trách nhiệm. Nếu xã làm sai mà huyện không kiểm tra, nhưng vẫn ký cấp thì phải xem xét làm rõ việc tham mưu, ký cấp sổ đỏ", ông Xuyền nói.
Nói về trách nhiệm quản lý nhà nước tại địa phương ĐBQH Phạm Văn Hòa (Ủy viên Ủy ban Pháp luật Quốc hội) cho rằng: "Sai phạm trong vụ việc trên trước hết thuộc trách nhiệm của Bí thư, Chủ tịch thị trấn Quý Lộc. Tiếp đó, phải xem xét trách nhiệm chung của huyện Yên Định vì lỗi thiếu kiểm tra, chưa kịp thời phát hiện vi phạm".
